«شوق زیارت»

هر سال میلیون‌ها نفر از سرتاسر جهان در چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه السلام) به زیارت مزار او در کربلا می‌شتابند. پس از شهادت امام حسین (علیه السلام)، یکی از تعالیمی که توسط ائمه معصومین (علیهم السلام) مورد تاکید قرار گرفته است، زیارت کربلا بوده است. غیر از آثار تربیتی، روحی و سازندگی‌های معنوی و اخلاقی که در زیارت تربت پاکان و مزار اولیای دین نهفته است، زیارت کربلا ویژگی‌های دیگری هم دارد که می توان به زنده نگه‌داشتن وقابع روز عاشورا در قلوب دوست‌داران اهل بیت (علیه السلام) و بهره‌گرفتن از این کانون شور و حماسه برای مبارزه در راه حق و جانفشانی در راه دین و خدا اشاره کرد.

علی‌رغم ممنوعیت‌هایی که از سوی خلفای اموی و عباسی نسبت به زیارت کربلا انجام می‌گرفت، ائمه معصومین (علیهم السلام) پیوسته به این مسأله تشویق و توصیه می‌کردند و با بیان فضایل بیشمار برای زائران قبر سیدالشهدا (علیه السلام)، درنظر داشتند که این کانون معنویت و شور و حماسه، پیوسته زنده و مطرح بماند و آن را یکی از نشانه‌های وفای به عهد با پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و خاندان مطهرش (علیهم السلام) به حساب می‌آوردند. به خاطر اهمیت زیارت امام حسین (علیه السلام) است که ائمۀ معصومین (علیهم السلام) در فرمایشاتشان حتی منعی برای زیارت مزار آن امام شهید در شرایط خطر و ناامنی ندانسته اند. امام صادق (علیه السلام) در حدیثی به محمد بن مسلم درباره خطرناک بودن راه و منطقه زیارتی سیدالشهدا (علیه السلام) فرمودند:

“…هر کس در راه زیارت حسین (علیه السلام) به خطر و هراس افتد، خداوند او را از ترس و وحشت در روز قیامت، ایمن می‌سازد[1].

زیارت کربلا از آنجاکه منشأ تجمع هواداران اهل بیت (علیه السلام) بود، پیوسته شامل محدودیت و ممنوعیت می‌شد و زائران برای زیارت، آرامش و آزادی کامل نداشتند. پس از قیام زید بن علی (فرزند امام سجاد (علیه السلام)) در کوفه و شهادتش در سال 121 هجری قمری، منع و مراقبت نسبت به زیارت کربلا بیشتر شد و هشام بن عبدالملک، مأمورانی برای کنترل رفت و آمدها بر آنجا گماشت[2]. در زمان هارون‌الرشید و متوکل بارها قبر حسین بن علی (علیهم السلام) را تخریب و زیارت را ممنوع کردند. حتی در زمان هارون، درخت سدری را که در آن حوالی، نشانه قبر امام حسین (علیه السلام) بود، قطع کردند، تا مردم جای قبر را گم کنند و دیگر آنجا تجمع نکنند[3].

ولی سختگیری‌های مداوم خلفا هرگز نتوانست رابطه مردم را با قبر الهام‌بخش حسین بن علی (علیهم السلام) قطع کند. مأموران و والیان به متوکل خبر می‌دادند که مردم در سرزمین نینوا برای زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) جمع می شوند و از این رهگذر، جمعیت انبوهی پدید آمده و کانون خطری تشکیل می‌شود. از این رو متوکل مأموران خود را گسیل می‌داشت تا مردم را متفرق کنند و آثار قبر را ویران سازند و در کمین زائران سیدالشهدا (علیه السلام) بنشینند[4].

زیارت آن امام شهید (علیه السلام) که به توصیه و سفارش اهل بیت (علیهم السلام) انجام می‌شده است، نشان از انس و الفت شیعیان با تربت شهید کربلا (علیه السلام) دارد. شوق زیارت، پیوسته عامل برانگیزنده شیعه در ابراز محبت و ولایت خویش نسبت به امامان معصوم (علیهم السلام) و شهدای کربلا بوده است. این فرهنگ در طول قرن‌ها، همچنان در قلوب شیعیان اهل بیت (علیهم السلام)، به عنوان گوهری نفیس، نسل به نسل حفظ شده است. از اینروست که هر سال در سال‌روز گرامی‌داشت اربعین حسینی، علیرغم تمامی تهدیدها و مخاطرات امنیتی، میلیونها نفر عاشقانه برای زیارت مزار مطهر آن امام شهید (علیه السلام)، به کربلا می‌شتابند.

(بر گرفته از کتاب “پیامهای عاشورا”، تألیف: “حجة الاسلام جواد محدثی” (با تلخیص و اضافات))

برچسب خورده:ائمه معصومین_چهلمین روز شهادت_خلفای اموی و عباسی_دوست‌داران اهل بیت_زیارت امام حسین ع_سید الشهدا امام حسین_شوق زیارت_ نینوا_وفای به عهد با پیامبر اسلام

 

پاورقی‌ها:

[1] بحارالا نوار، ج 98، ص 11

[2] تاریخ النیاحۀ على الا مام الشهید، ج 1 ،ص 126

[3] تاریخ الشیعه، محمدحسین المظفّرى، ص 89

[4] تراث کربلا، ص 34