«تأسیس عزاداری سید الشهدا (علیه السلام)»
سوگواری برای امام حسین (علیه السلام) و تشکیل مجالس به این عنوان، یکی از مهم‌ترین و عمیق‌ترین و در عین حال ساده‌ترین راهی است که موجب تجدید خاطره‌ی نهضت عاشورا، و زنده نگه‌داشتن فرهنگ آن نهضت است، و به طور مداوم و مکرر، خاطرات جانبازی‌های شهیدان کربلا را یادآوری نموده و روحیه‌ی مقاومت مردم را در برابر طاغوت‌ها و انحراف‌ها بیشتر خواهد کرد. البته در صورتی که سوگواری صحیح و مثبت باشد.
امام سجاد (علیه السلام) و حضرت زینب (علیها السلام) از همان آغاز در فکر تأسیس سنت عزاداری برای حضرت سید الشهدا (علیه السلام) بودند. نخستین مجالسی که به این عنوان تشکیل شد، در شام پایتخت یزید بود. پس از آنکه سیاست یزید عوض شد و تصمیم گرفت از سخت‌گیری دست بردارد و اظهار پشیمانی کند، در همین فرصت، حضرت زینب (علیها السلام) برای یزید پیام فرستاد تا اجازه دهد برای مصائب برادرش امام حسین (علیه السلام) مجالس عزاداری بپا کند. قطعاً امام سجاد (علیه السلام) نقش اصلی را در این پیشنهاد داشته است.
یزید موافقت کرد. امام سجاد (علیه السلام) و همراهان، هفت روز در «دار الحجاره‌ی» شام، مجالس عزاداری برقرار نمودند. زنان بسیاری در آن شرکت می‌نمودند، ذکر و یاد حسین (علیه السلام) و شهیدان کربلا به گوش همه‌ی مردم رسید. احساسات مردم به قدری تحریک شد که نزدیک بود به کاخ یزید هجوم ببرند و او را بکشند. مروان که در شام بود، احساس خطر کرد و به یزید گفت: صلاح نیست امام سجاد (علیه السلام) و همراهانش در شام بمانند، زودتر آنها را به مدینه بازگردان.
یزید آنها را پس از هفت روز عزاداری (یعنی روز هشتم) به سوی مدینه حرکت داد[1].
بنابراین، مؤسس سنت عزاداری، امام سجاد (علیه السلام) و زینب (علیها السلام) بودند.
شاهد دیگر بر این مطلب اینکه: هنگامی که کاروان امام سجاد (علیه السلام) شام را به قصد مدینه ترک کردند، بنابر این بود که یک‌راست به طرف مدینه بروند؛ ولی در مسیر راه، نخست به سوی کربلا رفتند و در کنار قبور مطهر شهدا، در اربعین حسینی، سه روز عزاداری کردند.
طبق برخی نقل‌ها جابر بن عبدالله انصاری در آنجا حضور داشت، و در این سه روز عده ای از بنی‌هاشم و اهل کوفه و… اجتماع نمودند و عزاداری نمودند. این برنامه نیز تأکید دیگری بر حفظ سنت عزاداری شد و بعد از آن در مدینه ادامه یافت و کم‌کم گسترش پیدا کرد که امروز در سراسر جهان تشیع و رهروان راه خاندان رسالت (علیهم السلام) به عنوان یک سنت بزرگ، در سطح وسیع اجرا می‌شود.
امام سجاد (علیه السلام) می خواست ماجرای کربلا و نهضت امام حسین (علیه السلام) تجدید شود و هرگز فراموش نگردد، بلکه همواره مطرح گردد. شیعیان نیز تا امروز با تکیه بر همین سنت، به شیوه‌های گوناگون به عزاداری می‌پردازند و باورهای خود را از همین رهگذر استوار ساخته، از انحرافات حفظ می‌نمایند.
(برگرفته از کتاب نگاهی بر زندگی امام سجاد (علیه السلام)،تألیف محمد محمدی اشتهاردی (با اندکی تلخیص و اضافات))
برچسب خورده:امام حسین_امام علی بن الحسین السجاد_بنی‌هاشم و اهل کوفه_تأسیس عزاداری سید الشهدا (علیه السلام)_حضرت زینب_سیره امام سجاد ع_عزاداری امام حسین ع_ نهضت عاشورا_هفت روز عزاداری
پاورقی:
[1] اقتباس از نفس المهموم، ص 262