امام حسن مجتبی (علیه السلام)

«امیر کرم»

امام حسن (ع) در مهربانی و سخاوت بی‌نظیر بود. خدمتکاری را به‌خاطر هدیه‌ای کوچک آزاد کرد، به دشنام‌دهنده‌ای از شام جا و غذا داد و حتی هنگام غذا خوردن، سگی را نیز سیر کرد. او محبت را معیار نزدیکی می‌دانست و می‌فرمود: **”نزدیک‌ترین دوست، مهربان‌ترین فرد است.”**

بیشتر بخوانید...

«اثر همنشین»

استاد از دانش‌آموزان خواست صفات خوب و بد بهترین رفیقشان را بنویسند، سپس گفت این صفات بازتاب شخصیت خودشان است. امام حسن (ع) نیز توصیه فرمود: **”پیش از دوستی، رفتار فرد را بسنج و پس از شناخت کامل، با او برادری کن.”** انتخاب هم‌نشین، تأثیری عمیق بر شخصیت دارد.

بیشتر بخوانید...

«نقشۀ شوم»

معاویه تلاش می‌کرد تا با ایجاد پیوندهای خانوادگی، نفوذ اهل‌بیت (ع) را به نفع خود مصادره کند. او مروان را برای خواستگاری از دختر عبدالله بن جعفر به نفع یزید فرستاد و پیشنهاد پرداخت بدهی‌های عبدالله را داد. اما عبدالله تصمیم‌گیری را به امام حسن (ع) واگذار کرد.

بیشتر بخوانید...

«الگوی مکارم اخلاق»

**مکارم اخلاق** شامل اعمال برجسته‌ای است که فراتر از رفتارهای معمولی قرار دارد. نیکی در برابر نیکی طبیعی است، اما احسان به کسی که بدی کرده، نشان‌دهنده **کنترل نفس و والاترین مراتب اخلاقی** است. چنین رفتاری از عهده هر کسی برنمی‌آید و به تزکیه درونی نیاز دارد.

بیشتر بخوانید...

«پارسایی آراسته»

امام حسن (ع) از عابدترین و پارساترین انسان‌ها بود. او پیاده و گاهی پابرهنه به حج می‌رفت. یاد مرگ و قیامت او را به گریه می‌انداخت و در نماز چنان خاشع بود که بدنش می‌لرزید. همواره بهشت را طلب می‌کرد و از دوزخ به خدا پناه می‌برد.

بیشتر بخوانید...

«تجلی صبر و مظلومیت»

زندگی اهل بیت (ع) **اسوه‌ای جامع برای حیات طیبه** است. هرچند شناخت ما از ابعاد وجودی آنان محدود است، اما آنان مقتدای کامل بشریت‌اند. تفکر **تقسیم فضائل بین معصومین (ع)** نادرست است؛ زیرا هر امام، در همه ابعاد انسانی و الهی، الگوی کامل و جامع محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید...

«پرده برداری از حیله‌ای عظیم»

مطرف از پدرش مغیره نقل می‌کند که در شام، معاویه را ستایش می‌کرد تا شبی که خشمگین بازگشت. وقتی دلیل را جویا شد، مغیره گفت: «امشب از نزد خبیث‌ترین مردم آمده‌ام!» او به معاویه پیشنهاد عدل و مهربانی با بنی‌هاشم داد، اما واکنش معاویه او را شوکه کرد.

بیشتر بخوانید...

«کوه صبر و مهربانی»

مروان، استاندار مدینه، هر هفته در خطبه‌های نماز جمعه به امام علی (ع) ناسزا می‌گفت. روزی نامه‌ای سراسر دشنام برای امام حسن (ع) فرستاد. امام در پاسخ، او را به داوری خدا واگذاشت. در نهایت، امام حسن (ع) با دسیسه معاویه و یزید، توسط همسرش جعده مسموم شد.

بیشتر بخوانید...

«آخرین کلام»

امام حسن (ع) در بیماری پایانی به جناده فرمود: **برای آخرت آماده شو، زیرا مرگ تو را می‌طلبد.** بیش از روزی مقدر به دست نمی‌آوری. **در قیامت، حلالش بازخواست، حرامش عقاب و شبهه‌ناکش سرزنش دارد.** دنیا را مرداری ببین و تنها به قدر نیاز بردار.

بیشتر بخوانید...

«زائران خدا»

امام حسن (ع) فرمود: **ای فرزند آدم! چه کسی مانند توست که بی‌واسطه با خدا سخن بگویی؟** دیگران گاهی در دسترس نیستند، اما خدا همیشه شنواست. **مساجد مکان مقدسی برای این ارتباط‌اند** و اهل مسجد، **زائران خداوندند که از میزبان خود هدیه دریافت می‌کنند.**

بیشتر بخوانید...

«کریم اهل بیت (علیهم السلام)»

امام حسن (ع) به **”کریم اهل‌بیت”** شهرت داشت و در سخاوت و بخشندگی بی‌نظیر بود. هرگز سائلی را رد نمی‌کرد و می‌فرمود: **”چون خود محتاج لطف خدا هستم، شرم دارم نیازمندی را بازگردانم.”** او **انفاق را نه‌تنها وظیفه، بلکه عادتی الهی می‌دانست.**

بیشتر بخوانید...

“طبع والا”

امام حسن (ع) هرگز نیازمندی را ناامید بازنمی‌گرداند و **بخشش او بلندنظرانه بود.** کمک‌هایش چنان زیاد بود که فرد تا پایان عمر بی‌نیاز شود. فرمود: **”کرم، عطا پیش از درخواست و اطعام در سختی است.”** خداوند به بخشندگان **برکت، حیثیت و آسانی در کارها می‌بخشد.**

بیشتر بخوانید...

«الگوی کرم»

اهل‌بیت (ع) همواره از هر فرصتی برای هدایت و تعلیم استفاده می‌کردند. روزی فقیری از عثمان کمک خواست و پنج درهم گرفت. اما وقتی کمک بیشتری طلبید، عثمان او را به امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و عبدالله بن جعفر راهنمایی کرد تا از آنان یاری بگیرد.

بیشتر بخوانید...

“شناخت حق و عدم پیروی از آن”

سعادت در **شناخت حق و عمل به آن** است، اما **منافع مادی، هوای نفس و تقلید کورکورانه** سبب گمراهی می‌شوند. قرآن به **پیروی نادرست از گذشتگان** اشاره دارد. تبعیت از حق، زمانی ارزشمند است که **رهبران آن بر حق باشند،** وگرنه به شقاوت و عذاب می‌انجامد.

بیشتر بخوانید...

«خدعه‌ای ناکام»

دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) همواره در تلاش بودند تا با تهمت، عیب‌جویی و نسبت‌های ناروا، از جایگاه والای آنان بکاهند. آنان از هیچ اقدامی فروگذار نکردند، اما این تلاش‌ها اغلب نتیجه‌ای معکوس داشت و موجب افزایش محبت مردم به اهل بیت و آشکارتر شدن فضائل آنان می‌شد.

بیشتر بخوانید...

«فقر معنوی »

انسان از فقر مالی گریزان است، اما **فقر معنوی، تربیتی و علمی را کمتر درک می‌کند.** کسی که **فاقد ادب یا دانش است، معمولاً کمبود خود را نمی‌بیند.** **مهم‌ترین آگاهی، شناخت نادانی است.** همان‌گونه که **غذای جسم ضروری است، تغذیه روح با علم و فکر نیز حیاتی است.**

بیشتر بخوانید...

«اهل بیت (علیهم السلام) و سیاست»

امام حسن (ع) در تعریف سیاست فرمود: **”رعایت حقوق خدا، زندگان و مردگان است.”** حقوق خدا، **اطاعت از اوامر و پرهیز از نواهی است.** حقوق زندگان، **خدمت به مردم و ایستادگی در برابر انحراف حاکمان است.** درباره مردگان، **باید از بدگویی پرهیز کرد، زیرا خدا داور آنان است.**

بیشتر بخوانید...

« راز توکل »

توکل بر خدا، **اعتماد به قدرت بی‌نهایت اوست.** قرآن می‌فرماید: **”هرکس بر خدا تکیه کند، او برایش کافی است.”** برخی امور **فراتر از توان انسان‌اند،** مانند بیماری‌های لاعلاج، که در این شرایط **تنها راه، توکل و دعا به درگاه الهی است، زیرا او بهترین پناهگاه است.**

بیشتر بخوانید...

« اخلاق انتقاد »

انتقاد سازنده نیاز به **بیان صحیح و رعایت اصول اخلاقی** دارد. معمولاً **انتقاد، هم به عمل و هم به فرد انجام‌دهنده آن برخورد می‌کند.** سختی نقد زمانی ایجاد می‌شود که **غرور فرد جریحه‌دار شود.** فرد در مقام دفاع، **نه‌تنها از عمل، بلکه از شخصیت خود نیز دفاع می‌کند** تا اعتبارش حفظ شود.

بیشتر بخوانید...