باسمه تعالی
تمام همّت شيطانِ رانده‌شدۀ پلید، در دوران زندگی يک انسان این است که با ایجاد شک و شبهات گوناگون، بندگان را از اطاعت خداوند باز دارد و مانند خودش طردشده از درگاه خداوند سازد. بنابراین از راه‌های مختلف، در دل‌ها وسوسه می‌افکند و افکار را مشوّش و تصمیمات را سست می‌کند.
يکی از اعمال حاجيان در روز عيد قربان، پرتاب کردن سنگ به سمت ستون‌های سنگی است. اين عمل استعاره از آن است که بندۀ بااخلاص و فرمان‌بردار، به کمک نور ایمان و الهام از خداوند، به خود می‌آید و می‌فهمد که شيطان همواره به طمع دزديدن گوهر ایمان و مقابله با اوست. پس فوراً دست‌به‌کار دفع او می‌شود و آن ناپاک را از فضای قلب خود می‌راند. قرآن کريم در اين خصوص می‌فرمايد:
“پرهیزگاران هنگامی‌که گرفتار وسوسه‌های شیطان شوند، به یاد خدا و پاداش و کیفر او می‌افتند، و در پرتو یاد او، راه حق را می‌بینند و ناگهان بینا می‌گردند.” [note]1- قرآن کريم، سوره اعراف، آيه 201: “إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ“[/note]
آری! انسان مؤمن و زيرک، در تمامی لحظات و عرصه‌های وسوسه‌انگيز زندگی و ازجمله در صحرای منی، به مبارزه با شیطان بر می‌خیزد و با سنگِ اخلاص و تسلیم، بر سر دشمن دیرین آدم و آدميان می‌کوبد و بینی او را به خاک می‌مالد و می‌گوید:
“همین شبهه و تردید از شیطان است که روزی در همین بیابان منی سر راه ابراهیم خلیل (علیه السلام) را گرفت و با وسوسه‌اش خواست آن پيامبر الهی را از اطاعت پروردگارش در مورد ذبح فرزندش اسماعيل (عليه السلام) باز دارد. ولی شيطان از دست آن مرد الهی سنگ خورد و ناامید برگشت. امروز هم می‌خواهد مرا با تشکیک مفسده‌انگیزش نسبت به مأموریت و وظیفۀ الهی‌ام سست و مردّد سازد و از اطاعت پروردگارم باز دارد و نهايتاً مرا به بدبختی دائم مبتلا کند. ولی من به ياری خداوند و با تأسی به بندگان مخلص خداوند، خدا را مالک مطلق و خود را بندۀ او می‌شمارم و وظیفه‌ای جز امتثال فرمان او ندارم و تمام منافع و فایده را در کسب رضای او می‌دانم و بس. اگر آن روز، حضرت ابراهیم (علیه السلام)، به امر خدا، سنگ بر شیطان زد تا مأموریت خود را انجام دهد و رضای خدا را به دست آورد، [note]2- أبي رحمه الله قال: “حدثنا محمد بن يحيى العطار عن العمركي الخراساني عن علي بن جعفر عن أخيه موسى بن جعفر (ع) قال: سألته عن رمي الجمار لم جعل؟ قال: لان إبليس اللعين كان يتراءى لإبراهيم (علیه السلام) في موضع الجمار فرجمه إبراهيم فجرت السنة بذلك” (علل الشرائع، جلد 2، ص: 144)[/note]من هم امروز، به امر خدا، سنگ بر ستون‌های بیابان منی می‌زنم تا با اطاعت امر خدا، رضای خدا را به دست آورم؛ چراکه می‌دانم این سنگ‌زدن‌ها، اطاعت از امر خداست و نمادی ماندگار از عزمی جدی در مبارزه با دشمن قسم‌خورده و ديرين من در تمامی دوران زندگی خواهد بود.”
(برگرفته از کتاب “حج، برنامۀ تکامل”، تألیف “آیت الله ضیاء آبادی” (با اندکی تصرف))
عید سعید قربان،
عید طاعت و عید خلوص و گاه قدم گذاردن در مسیر قرب الهی،
بر تمامی پیروان آیین ابراهیمی فرخنده باد.
پاورقی‌ها: