قرآن تاکید میکند که عیسی پیام آوری از جانب خدا است و انجیل در ردیف کتب تورات، زبور و قرآن است. لذا از مسلمانان میخواهد که به کتابهایی که خدا به موسی و داود و عیسی و سایر انبیا فرو فرستاده، ایمان داشته باشند.
بی شک قرآن، انجیل را از کتب الهی میداند و در آیات متعددی از قرآن کریم، از انجیل به عنوان کتابی آسمانی سخن رفته است و پذیرش حقانیت آن از سوی مسلمانان از شروط ایمان دانسته شده است. لذا تورات و انجیل نزد مسلمانان تقدس و حرمت فراوان دارد و در برخی ادعیه به آن سوگند یاد شده است.(1)
قرآن در یکی از توصیفاتش از انجیل چنین بیان میکند:
“و به دنبال آنها (پیامبران پیشین)، عیسى بن مریم را فرستادیم در حالى که کتاب تورات را که پیش از او فرستاده شده بود، تصدیق داشت و انجیل را به او دادیم که در آن، هدایت و نور بود و (این کتاب آسمانى نیز) تورات را، که قبل از آن بود، تصدیق مىکرد و هدایت و موعظه هاى براى پرهیزکاران بود.”(2)
بر این اساس مشاهده می کنیم که قرآن کریم انجیل را در بردارنده ی “هدایت”، “نور” و “مواعظی برای اهل تقوا” دانسته است.
اما تاریخ مسحیت نشان میدهد که مسیحیان به انجیلی واحد که همه ی الفاظ آن برگرفته از وحی باشد باور ندارند(3) و نزد آنها اناجیل چهارگانه در آغاز عهد جدید معتبر است. لذا این پرسش همواره مطرح بوده که مراد قرآن کریم، عمل به کدام انجیل است؟
حقیقت این است که مسیحیان، این اناجیل را نوشته ی انسانها میدانند، هرچند که بر اساس معیارهای کلامی خویش به آن ارزش الهی میدهند. آنان معتقدند که این کتاب پس از حضرت عیسی و برای بیان رسالت وی تنظیم شده است.(4)
بنابر این، بر خلاف باور قرآن کریم، هرگز به ذهن یک مسیحی خطور نمیکند که مسیح دارای کتابی بوده است و این مسئله برای مسیحیان گوئی موضوعی بدیهی است. این نکته را نیز باید مد نظر داشت که در تمام چهار انجیل، یک سطر عبارت منسوب به وحی وجود ندارد. با این وجود، برخی مسیحیان معتقدند که اناجیل با الهام الهی نگارش یافته، ولی برای این ادعا دلیلی ذکر نمیکنند.(5)
اناجیل چهارگانهای که امروزه اصطلاحا از آنها به عنوان اناجیل رسمی یا مشروع یاد میشود، چهار کتاب از انجیلهای متعددی است که در دو قرن آغازین میلادی در بین مسیحیان نخستین مورد استفاده بوده است. امروزه سخن راندن از همه ی انجیلهای رایج آن دوره چندان مورد پسند کلیسا، مخصوصا کلیسای کاتولیک، نیست؛ اما در بعضی رسایل الحاقی عهد جدید اشارهای به وجود چنین اناجیلی شده است.(6)
با اینکه نسخههای خطی حدودا 1600 ساله از عهد جدید فعلی در کتاب خانهها و موزههای مهم جهان نگهداری میشوند، اما نمیتوان گفت که منظور قرآن از انجیل، کدام کتاب است زیرا همانطور که گفته شد بین انجیلی که مسلمانان و مسیحیان به آن اعتقاد دارند، تفاوتهای آشکاری وجود دارد.
اما به اعتقاد مسلمانان، تا روزگار پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) برخی از روحانیان حقیقت جوی مسیحی، نسخه هایی از انجیل دیگری را در دست داشتند و مدلول آیات قرآنی نیز ناظر بر همین انجیل راستین بوده است.(7) لذا در قرآن و در جاهای دیگر، بارها مسیحیان به ایمان و عمل به انجیل فراخوانده شده اند و در آیاتی از قرآن برای اثبات یا توضیح روند ادیان ابراهیمی، به تورات و انجیل که در دسترس اهل کتاب بوده، بارها اشاره شده و حتی پیروان دین یهود و مسیحیان بدان ارجاع داده شده اند.
همچنین مطابق تعالیم آسمانی، کتب الهی به هیچ طریقی نباید با یکدیگر تفاوت داشته باشند، زیرا مطالب آن از یک منبع مشترک بهره میبرند. برای همین مسلمانان بر این عقیدهاند که علت تفاوت کتاب مقدس با قرآن این است که کتابمقدس در طول زمان دچار تغییر شده است.
(برگرفته از کتاب “اسلام آیین برگزیده”، تالیف: علیرضا مسجد جامعی)
سایت رشد، فرا رسیدن سالروز میلاد عبد برگزیده پروردگار و پیامبر بزرگ الهی، حضرت عیسی بن مریم (علیه السلام) را به تمامی جهانیان، به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت میگوید.
پاورقی ها:
1- مثلا در دعای اعمال شب عرفه که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است، میخوانیم : “و بحق تورات موسی و انجیل عیسی و زبور داود و فرقان محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) …” (مفاتیح الجنان، ذیل اعمال شب عرفه)
2- سوره مائده، آیه 46. علاوه بر این، در قرآن کریم توصیفات دیگری هم از انجیل وجود دارد، به عنوان نمونه می توانید به سوره آل عمران، آیه 3و4 و سوره حدید، آیه 27 مراجعه نمائید.
3- به عنوان مثال فیلیسین شاله محقق فرانسوی میگوید: “در هر صورت اینها (انجیل ها)، از ساختههای بشری اند و ممکن نیست آنها را کلام خدا دانست.” (تاریخ مختصر ادیان بزرگ، ترجمه منوچهر خدایار محبی، صفحه 411 – بنیادهای مسیحیت، تألیف: کارل کائوتسکی، ترجمه عباس میلانی، صفحه 33)
4- یعنی در اسلام پیامبر مبین قرآن است، ولی در مسیحیت اناجیل مبین عیسی(علیه السلام) هستند. (آشنایی با ادیان بزرگ، صفحه 137) یعنی در اسلام پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)جملات قرآن را برای فهم مردم توضیح میدهد و بیان کننده ی مفاهیم عمیق قرآن میباشد، اما در مسیحیت، انجیل بیان کننده ی زندگی حضرت عیسی و سخنان ایشان است.
5- کلام مسیحی، تألیف: توماس میشل ، صفحه 51 – 43
6- به عنوان نمونه، پولس در رساله ی خویش به غلاطیان آنان را از پذیرش انجیلی که همخوان با تعالیم وی و همفکران او نیست نهی میکند و می گوید: “تعجب میکنم که بدین زودی از آن کس که شما را به فیض مسیح خوانده است، بر میگردید به سوی انجیلی دیگر، باز میگویم اگر کسی انجیل غیر از آن که پذیرفتید بیاورد، آناتیما [= ملعون ] باد.” (غلاطیان،1: 6-9)
7- دایرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد10، ذیل انجیل