باسمه تعالی

امام هادی (علیه السلام) فرمودند:

“بی نیازی و ثروت آن است که آرزویت کم باشد و به آنچه برایت کافی است راضی باشی[1].”

در مسابقه ای با موضوعِ “چه آرزو دارید؟”، کسی برنده شد که نوشته بود:”آرزو دارم هیچ آرزویی نداشته باشم.”

این، هم می‌تواند به معنای این باشد که همه آرزوها و خواسته‌هایم تأمین و برآورده شده است، هم به این معنا که آن قدر روح بلند و سرشار و غنی داشته باشم که احساس کمبود نکنم و آرزویی نداشته باشم و به آنچه دارم راضی باشم.

انسان همیشه اسیر آرزوهای خویش است. خواسته‌های دل هم که بی‌پایان است و برخی دست نیافتنی است و تنها برای انسان غم و غصّه دست نیافتن به آمال و آرزوها بر جای می‌ماند و از رسیدن به نقطه‌های اوج در کمال و اخلاق، باز می‌ماند. در همين زمينه از اميرالمؤمنين (عليه السلام) نقل شده است:

“از فريب آرزوها بپرهيزيد؛ زيرا، چه بسيار افرادی که در آرزوى روزى بوده‌اند، ولى آن روز را در نيافتند و چه بسيار افرادی كه خانه‌اى ساختند امّا در آن ننشستند و چه بسيار افرادی كه مالى گرد آوردند اما آن را نخوردند[2].”

کسی که اهل قناعت باشد و به اندازه‌ای که کفایت کند، داشته و به آن راضی باشد و حرص و آز و طمع، او را اسیر نساخته باشد، زندگی آسوده و آرام‌تری خواهد داشت و این خود، یک نعمت است. در مقابل انسان حریص، همواره در رنج و عذاب است. کسی که نه بيش از نياز “دارد”، تا مورد تهدید قرار گیرد و نه زياد “می‌خواهد” تا مورد تطمیع قرار گیرد، “آزاده” است و بی نياز.

غنا و توانگری، تنها به ثروت و دارایی نیست، قناعت و رضا، بالاترین سرمایه است.

(برگرفته از کتاب “حکمت های نقوی”، تألیف “جواد محدثی” (با تلخیص و اضافات))

پاورقی‌ها:

[1] (الدرة الباهرة، ص 42؛ بحارالانوار، ج75، ص 368)

[2] (غرر الحكم: ۲۵۶۳)