«کار و کوشش»
اسلام پیوسته مردم را به كار دعوت و تشويق نموده است تا مردم در زندگی، افرادی مثبت و تأثيرگذار بوده و از كوشش و نشاط برخوردار باشند و بتوانند به ديگران بهره رسانند و خود نيز بهره گيرند. اسلام زندگی کسل و تنبلی در كار – كه باعث ركود اقتصادی و گسترش فقر و نيازمندی در كشور می‌‌شود – را نپسنديده است. از پيامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و جانشينان ايشان (عليهم السلام) در تشويق به كار، بيانات فراوانی نقل شده است و صفات ارزشمندی برای فردی که كار می‌کند بيان شده است. پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) می‌فرمایند: “عبادت دَه جزء است که نُه جزء آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است[1] . “همچنين امام کاظم (عليه السلام) در همین زمینه می‌فرمایند: “حقيقتا خداوند بنده پُرخواب و بى‌کار را دوست ندارد[2].”
اهل بيت پیامبر (عليهم‌السلام) نیز، همواره در زندگی خود كار و تلاش می‌كردند و در اين زمينه اسوه خوبی برای پیروان خود بودند. امام كاظم (عليه‌السلام)، خود، شخصا برای تأمین هزينۀ زندگی خانواده‌شان كار و تلاش می‌نمودند.
یکی از یاران امام کاظم (عليه‌السلام) به نام حسن بن علی نقل می‌كند که ابوالحسن موسی (عليه‌السلام) را در ميان زمينی كه متعلق به ایشان بود، مشاهده کرد در حالیکه پاهاي امام (به خاطر فعالیت) خيس عرق بود. او به امام عرض كرد: “فدايت شوم، كارگرها كجايند كه شما كار می‌كنيد؟” امام (عليه‌السلام) فرمودند: “كسی كه بهتر از من و پدرم بود، به دست خود در مزرعۀ خويش كار می‌كرد.” حسن بن علی پرسيد:” آنكه از شما و پدرت بهتر بود كيست؟” امام فرمودند: “رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و اميرالمؤمنين (عليه‌السلام) و همۀ پدرانم، كه همه به دست خود كار می‌كردند. كار، روش پيامبران و فرستادگان خدا و شايستگان است[3].”
امام (عليه‌السلام) بدين وسيله به او و به ما، هم اهمیت تلاش و کوشش برای کسب رزق و روزی را آموختند و هم آموختند كه هر شخص در هر مقامی كه باشد، موظف به كار كردن است، تا خود و عائله‌اش را از مردم بی‌نياز گرداند.
(برگرفته از کتاب “تحلیلی از زندگانی امام کاظم (علیه السلام)”، تألیف “باقر شریف قرشی” به ترجمه “محمد رضاعطایی” (با اندکی تغییر))
پاورقی‌ها:
[1] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ج13، ص 12
[2] وسایل الشیعه ج 17 ، ص 58 ، ح 21972، کافی ج 5 ص84 ح 2
[3] من لا یحضره الفقیه 3/53