یكى از نعمتهاى بزرگ اعطا شده به ما انسانها، نعمت زبان و نطق و بيان است. حكما بيشترين فرق انسان از ساير جانداران را همان نطق و بيان دانستهاند. زيرا سخنگفتن انسان كه از روى فهم و درك است بهترين مظهر و نيكوترين نماينده تعقل و فكر انسان است.
به موجب همين قوه بيان است كه آدميان مقصود خود را به يكديگر مىفهمانند و همدیگر را از فكر و حالت خود آگاه مىسازند. به موجب همين قوه بيان است كه علم از فردى به فردى و از نسلى به نسلى منتقل مىگردد. اگر اين قوه نمیبود براى بشر زندگى اجتماعى مقدور نبود.
اما همین زبان كه یکی از بزرگترين نعمتهای الهى است، اساس بزرگترین گناهان نيز مىباشد.
امام پنجم، حضرت باقرالعلوم (علیه السلام)، در این رابطه فرمودهاند: “هيچ فردی از گناهان سالم نمیماند، مگر اينكه زبانش را نگه دارد[1].
در شمار گناهانی که زبان به تنهایی میتواند انجام دهد گاهی به عدد هفتاد هم اشاره شده است. زيرا دروغ، تهمت، غيبت، سخنچينى، شماتت، دشنام و … كه هر كدام از اينها يكى از گناهان كبيره به شمار مىرود، ناشى از زبان است.
باید از اين نعمت الهیِ به ظاهر کوچک كه خداوند آفريده است، مراقبت کنیم و از آن برای كشف حقيقت استفاده کنیم نه پوشانيدن حقيقت؛ مراقب باشیم وسيله هدايت و راهنمايى مردم واقع شود نه وسيله ضلالت، گمراهى، نفاق و دورويى.
از این رو امام باقر (علیه اسلام) در بیانی به نقل از اباذر غفاری فرمودند: “این زبان کلید هر خیر و شر است، پس سزاوار است مؤمن از زبان خود محافظت کند؛ همانگونه که از طلا و نقره خود محافظت میکند[2].
(برگرفته از کتاب “حکمت ها و اندرزها”، تأليف: “استاد شهید مرتضی مطهری” (با اندکی تلخیص و تغییر))
پاورقیها:
برچسب خورده: استاد شهید مرتضی مطهری_امام محمد بن علی الباقر_حفاظت از زبان_دروغ_تهمت_شماتت_دشنام_غيبت_سخنچينىکلید خیر و شر_گناهمناسبت نامه
پاورقی ها
[1] (تحف العقول، صفحه 298)
[2] (امالی مفید، صفحه 180)