عروسى على و فاطمه (علیهما السلام) یکى از حساس ترین و مهم ترین نمونه هاى ازدواج اسلامى بود؛ زیرا پدر دختر، بزرگترین شخصیت جزیرة العرب بلکه جهان اسلام و پیغمبر برگزیده خدا بود. دختر نیز بهترین و فهمیده ترین و با کمال ترین زنان اسلام و یکى از چهار زن بزرگ بشریت به شمار مى آمد.(1) داماد هم از حیث اصل و نسب از شریف زادگان عرب بود و از جهت علم و کمال و شجاعت بر تمام رجال اسلام برترى داشت. او همچنین جانشین رسمى، وزیر و مشاور رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) و مرد دلاور اسلام و سپهسالار سپاه مسلمین بود.
چنین ازدواجى باید بر طبق روال، با شوکت و تشریفات خاصى برگزار شود؛ اما به گواهی صفحات تاریخ با کمال سادگى انجام گرفت. جهاز بانوى نمونه اسلام در کمال سادگى تهیه شد. جالب تر این که همین جهاز مختصر هم با مهریه خود حضرت زهرا (علیها السلام) تهیه شد؛ نه این که مهریه را سر جاى خود بگذارند و پدر دختر با هزارن گرفتارى و درد سر، جهازى براى دخترش تهیه کند.(2)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مى توانست، هر طور شده ولو به قرض گرفتن هم باشد، جهاز آبرومندى، مطابق معمول روز، براى یگانه دختر عزیزش تهیه کند و بگوید: من پیغبر خدا هستم و باید مراعات شئون خود را بکنم. دخترم نیز از بهترین زنان جهان است و باید اسباب خوشحالى او را فراهم سازم. دامادم نیز از رجال نامى اسلام است و براى احترام و قدردانى از زحمات او باید وسائل آبرومندى برایش تهیه کنم و …
از سوی دیگر على بن ابى طالب (علیه السلام) نیز از آن جوانانی نبود که براى تهیه مال و ثروت و به منظور جهاز مفصل ازدواج کند و اگر جهاز عروسى نقصان داشت، هر روز اسباب ناراحتى همسر بیگناهش را فراهم نموده و با سرزنش‌ها و ایرادهاى بیجا، بنیان زناشویى را متزلزل سازد.
على (علیه السلام)، امام و پیشواى آینده ملت بود و مى خواست با این گونه افکار غلط مبارزه کند. او نیز اثاث ساده‌ای را برای عروسی تهیه کرد: یک چوب برای آن که لباس هایشان را روی آن بیندازند و مشک آب را بر آن آویزان کنند، یک عدد پوست گوسفند، یک عدد متکا، یک عدد مشک برای آب و یک عدد غربال آرد.
اسلام عقیده دارد که مسابقه خانواده‌ها در امور اقتصادی، زندگی را بر مردم سخت می‌کند و مشکلات بزرگی را برای ملت‌ها به وجود می‌آورد؛ لذا باید با تسهیل در امر ازدواج، جوانان را به تشکیل خانواده متمایل نمود تا از هزاران مفاسد اجتماعی و امراض روحی جلوگیری شود. مخارج سنگین و بی فایده، بنیان اقتصادی را در آغاز زندگی نوین متزلزل و سست می‌کند و به محبت و صفای زن و شوهر لطمه می‌زند و جوانان را به ازدواج بی رغبت می‌کند. برای همین بود که پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) که ضرر و مفاسد مسابقه در ازدیاد جهاز و مهر را مى دانست، در آن ازدواج نمونه، که متصدیان امرش شخص اول و دوم اسلام بودند، کمال سادگى را به عمل آورد تا براى ملت مسلمان و زمامداران مسلمین درسی عملى و آموزنده باشد.
رفتار پیامبر گرامی اسلام و علی و فاطمه (علیهم السلام) مصداقی است تا سرمشقی باشد برای خانه هایی که می‌خواهند ابر تاریک تمایلات نفسانی و مسابقات اقتصادی بر دشت مهربانیشان تاریکی نیفکند.
(برگرفته از کتاب “بانوی نمونه اسلام، فاطمه زهرا (علیها السلام)”، تألیف: “آیت الله ابراهیم امینی” (با اندکی تلخیص و اضافات))
پاورقی ها:
1- در این زمینه روایات مختلفی در میان کتب معتبر شیعه و اهل سنت به چشم می خورد. به عنوان نمونه ابن عبد البر (از علمای اهل سنت) در کتاب استیعاب (جلد 2، صفحه 720) نقل می کند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: “بهترین زنان عالمیان چهار نفرند: مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه”
همچنین ابن شهرآشوب نیز در کتاب مناقب (جلد 3، صفحه 323) از عائشه و دیگران روایت می کند که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرمود: ” اى فاطمه! به تو بشارت می‌دهم که پروردگار تو را از میان کلیه زنان عالمیان و زنان اسلام (در حالی که برترین دین است)، برگزیده و تو را نسبت به آنان فضیلت و برترى عطا کرده است.”