صحیفه ى تاریخ، تا به حال شاهد عبادتهایى بس شگفت از اولیاى الهى بوده است. در میان تمامى عبادتها، آنچه به صفحات تاریخ زینت و جلوه اى بى نظیر بخشیده، عبادتهاى بانوى بزرگوارى است که در اوج جوانى، مایه ى فخر و مباهات عابدان گردیده است. این عابده ى بى همتا، هموست که در وصف عبادتش چنین آمده است:
در تمام دنیا، عابدتراز فاطمه (علیها السلام) یافت نمى شود؛ او به حدى براى عبادت برپا مى ایستاد که پاهایش ورم مى کرد.(1) بارى، عبادتهایى که از حضرتفاطمه ى زهرا (علیها السلام) گزارش شده است، با آنچه تا به حال دیده یا شنیده ایم،بسیار متفاوت است.
توصیف کمیت و کیفیت عبادات فاطمه ى زهرا (علیها السلام) کارى است وراى امکان که جز از عهده ى خداوند و برگزیدگان خاص او بر نمى آید. در عظمت عبادت او، همین بس که خداوند عالمیان به وصف عباداتاو و یگانه کفو و همتایش، على (علیه السلام) مى پردازد.
پس از هجرت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) از مکه به مدینه، على (علیه السلام) در پىمأموریتى که از جانب آن حضرت دریافت کرده بود، بلافاصله به همراه فاطمه ى زهرا(علیها السلام) و تنى چند از زنان و ضعیفان، کاروانى ترتیب داد و شتابان به سوى مدینهسرعت گرفت. مشرکان مکه که از کف دادن رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)، خشمشان را برانگیخته بود، تصمیمگرفتند که آنان را از میانه ى راه بازگردانند و به گروگان بگیرند؛ اما شجاعت ومردانگى امیرالمؤمنین (علیه السلام)، داغ این آرزو را بر دلهایشان نهاد و عاقبت، اینکاروان پس از جنگ و گریزهاى طاقت فرسا، به سلامت بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) وارد شد.
به محض ورود على و فاطمه (علیهما السلام)، رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) با شادمانی کم نظیری به استقبالشان شتافت؛ على (علیه السلام) را در آغوش فشرد و فرمود: “پیش پاى شما جبرئیل بر من نازل شد و مرا از تمام احوال شما در این سفر باخبر ساخت؛ از عبادت هاى میان راهتان، از تهجد شب هایتان، از مناجات هاى مداومتان، از تفکر پیوسته یتان و نیز از جنگ و گریزهایتان تا بدین جا. او این آیات جانبخش را از جانب خداوند رحمان، به استقبال شما فرود آورده است: «آنانکه خدا را در حال ايستاده و نشسته، و آن گاه كه بر پهلو خوابيده اند، ياد مى كنند و در اسرار آفرينش آسمانها و زمين مى انديشند (و مى گويند:) بار الها! اينها را بيهوده نيافريده اى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار!…»”(2)
عطر روح فزاى وحى، به یکباره تمام خستگى آن جنگ و گریزهاى طاقت فرسا رااز تن خسته ى على و فاطمه (علیهما السلام) سترد؛ چرا که خداوند متعال با این آیات، بر نماز، تهجد،مناجات، تفکر و ذکر مدام آنان، مهر قبولى نهاده بود.
اما عبادت فاطمه (علیها السلام) از لحاظ کمیت نیز، تا بدان حد گسترده است که در لحظه لحظه ى زندگى او حضور و ظهور دارد؛ رفتار او، گفتار او، نگاه او، تلاش او، نفس کشیدن او و هر لحظه ى شب و روز او عبادت بود. او هر شب بعد از خوابانیدن بچه ها و فراغت از دیگر و وظایف خانه دارى، بر سجاده ى عبادت به نماز مى ایستاد؛ تا جایى که پاهاى مبارکش کبود و متورم مى شد.
شب ازدواج آن بانوی بى همتا، این چنین توصیف شده است:
على (علیه السلام) در آن شب، همسرش را نگران و گریان دید. علت را پرسید. فاطمه (علیها السلام) فرمود:”حال خود را در پایان عمر و عالم قبر به یاد آوردم؛ چرا که انتقال از خانه ى پدرم به منزل خودم، مرا به یاد انتقالم به قبر انداخت. تو را به خدا قسم بیا در این ساعات آغازین زندگى به نماز برخیزیم و امشب را به عبادت خدا بپردازیم.”(3)
آرى، فاطمه ى زهرا (علیها السلام)، این اسوه ى کامل و دُردانه ى بانوان جهان، درشیرین ترین و خاطره انگیزترین لحظه هاى زندگى نیز از هدف خلقت خویش غافل نمى شود واز همسرش مى خواهد که از آن شب نیز براى تقرب به خداوند استفاده کنند. لذا شخصیت زهراىاطهر (علیها السلام) از همان شب اول چنان براى امیر المؤمنین (علیه السلام) جلوه مى کند که وقتىپیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم) فرداى آن شب از على (علیه اسلام) مى پرسد: “همسرت را چگونهیافتى؟!” بى درنگ مى فرماید: “بهترین یار و یاور براى اطاعت و عبودیت خداوند.”(4)
(بر گرفته از کتاب “جامی از زلال کوثر”، تألیف آیت الله محمد تقى مصباح یزدى)
. … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … ..
پاورقیها:
1- بحارالانوار، جلد 43، صفحه 75، روایت 62
2- سوره آل عمران، آیات 195-191
3- احقاق الحق، جلد 4، صفحه 481
4- بحارالانوار، جلد 42، صفحه 117