باسمه تعالی
در ایامی که بیماری کرونا جهان‌شمول شده است، طبیعی است که عده‌ای به دلیل ابتلاء به این بیماری رنج می‌برند، عده‌ای ترس وجود آنها را فراگرفته که مبادا به بیماری دچار شوند، عده‌ای به دلیل از دست دادن عزیزان خود ناراحت هستند، عده زیادی هم در تنگنای مسائل اقتصادی قرار گرفته‌اند و در مجموع، این بیماری، اقتصاد جهان را دچار بحران کرده است[1].
معمولا انسان وقتی در سختی و رنج قرار گرفت، تا حدی می‌تواند تحمل کند و به عبارتی، هر انسان ظرفیت معینی دارد. سوال اینجاست که انسان‌ها در چنین شرایطی چگونه باید عمل کنند؟ روایتی از امام حسن عسکری (علیه السلام) نقل شده است که البته بیشتر ناظر به شرایط سخت اقتصادی است، اما می‌تواند برای همه انسان‌ها در وضعیت کنونی قابل استفاده باشد[2].
در ابتدای این روایت، به ما توصیه شده است که تا جایی که می توانیم صبر کنیم و اظهار ناراحتی و ناتوانی نکنیم. اگر انسان، همه درها را بسته دید، باید صبر کند تا خدا باب گشایشی را برایش باز کند. اینکه در قرآن کریم آیات بسیار زیادی در مورد صبر و بردباری آمده است هم از همین روست. مثلا در آیه 200 سوره آل عمران، خداوند در یک آیه دو بار توصیه به صبر نموده است و از اهل ایمان خواسته است که صبر کنند و یکدیگر را نیز به صبر سفارش کنند[3]. در روایات دیگر هم از صبر به عنوان کلید گشایش یاد شده است[4].
در ادامه، حضرت بشارتی را مطرح می‌کنند که امیدبخش است، آنجا که می‌فرمایند: “پس چقدر گشایش نزدیک است به انسان درمانده، و چقدر امنیت نزدیک است به انسان بیمناک فراری[5].”
این طور نیست که این سختی‌ها همیشگی باشد، بلکه «برای سختی‌ها و مشکلات، نهایتی وجود دارد که حتما به آن نهايت خواهد رسید[6].» باید توجه داشت که از سنت‌های الهی این است که بعد از سختی‌ها، گشایش اتفاق خواهد افتاد. خداوند در سوره انشراح در دو آیه متوالی تاکید می‌نماید که “به درستی با هر سختی، آسانی (و گشایش) همراه است[7].”
البته به‌هرحال همه انسان‌ها روزی از این دنیا خواهند رفت. کسانی هم که در اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند، طبق وعده الهی قطعا نتیجه صبر و تحمل خود در برابر سختی‌های آن را خواهند دید. اما باید یقین داشت و امیدوار بود که بالاخره روزی این بیماری از صحنه جهان رخت خواهد بست و گشایش عمومی حاصل خواهد شد.
سپس حضرت عسکری (علیه السلام) می‌فرمایند: «شاید این تحولات و دگرگونی‌ها نوعی از ادب کردن خداست[8].»اين احتمال وجود دارد که یکی از حکمت‌های این بیماری آن باشد که خداوند عجز بشر در برابر یک ویروسی که با چشم مسلح هم دیده نمی‌شود را به او یادآوری نماید تا بلکه به مسیر حق بازگردد. شاید از همین جهت در آمارها آمده بود که خصوصا در در ایام اولیه شیوع کرونا، اقبال به خداوند و معنویت در بسیاری کشورها بیشتر شده بود.
بر طبق گزارش روزنامه گاردین، طبق نظرسنجی انجام شده، دو سوم مردم معتقد در آمریکا بر این باورند که بیماری کرونا پیامی از طرف خداست که انسان‌ها، سبک زندگی خود را عوض کنند. همچنین 26% مردم آمریکا عنوان کرده اند که احساس ایمان و معنویت در آنها در اثر شیوع این بیماری افزایش یافته است[9] .
(برگرفته از بیانات حجه الاسلام و المسلمین نظری منفرد (با تغییرات و اضافات))
پاورقی‌ها:
[1] طبق گزارش بانک جهانی، انتظار می‌رود بیشتر کشورها در سال 2020 دچار رکود اقتصادی شوند و درآمد انسان‌ها در سراسر جهان بیشترین کاهش را از سال 1870 میلادی تجربه خواهد کرد. همچنین عمیق‌ترین رکود اقتصادی بعد از جنگ جهانی دوم در اثر این بیماری اتفاق خواهد افتاد:
[2] (عدۀ الداعی،صفحه 136)
[3] آیه 200 سوره آل عمران
[4] (تحف العقول، صفحه 207)
[5] (عدۀ الداعی،صفحه 136)
[6] (تحف العقول، صفحه 201)
[7] (آیات 5 و 6 سوره انشراح)
[8] (عدۀ الداعی، صفحه 136)