«کلید خیر و شر»

یكى از نعمت‌هاى بزرگ اعطا شده به ما انسان‌ها، نعمت زبان و نطق و بيان است. حكما بيشترين فرق انسان از ساير جانداران را همان نطق و بيان دانسته‏‌اند. زيرا سخن‌گفتن انسان كه از روى فهم و درك است بهترين مظهر و نيكوترين نماينده تعقل و فكر انسان است.

به موجب همين قوه بيان است كه آدميان مقصود خود را به يكديگر مى‌‏فهمانند و همدیگر را از فكر و حالت خود آگاه مى‌‏سازند. به موجب همين قوه بيان است كه علم از فردى به فردى و از نسلى به نسلى منتقل مى‏‌گردد. اگر اين قوه نمی‌بود براى بشر زندگى اجتماعى مقدور نبود.

اما همین زبان كه یکی از بزرگ‌ترين نعمت‌های الهى است، اساس بزرگ‌ترین گناهان نيز مى‏‌باشد.

امام پنجم، حضرت باقرالعلوم (علیه السلام)، در این رابطه فرموده‌اند: “هيچ‌ فردی از گناهان سالم نمی‌ماند، مگر اين‌كه زبانش را نگه دارد[1].

در شمار گناهانی که زبان به تنهایی می‌تواند انجام دهد گاهی به عدد هفتاد هم اشاره شده است. زيرا دروغ، تهمت، غيبت، سخن‌چينى، شماتت، دشنام و … كه هر كدام از اينها يكى از گناهان كبيره به شمار مى‏‌رود، ناشى از زبان است.

باید از اين نعمت الهیِ به ظاهر کوچک كه خداوند آفريده است، مراقبت کنیم و از آن برای كشف حقيقت استفاده کنیم نه پوشانيدن حقيقت؛ مراقب باشیم وسيله هدايت و راهنمايى مردم واقع شود نه وسيله ضلالت، گمراهى، نفاق و دورويى.

از این رو امام باقر (علیه اسلام) در بیانی به نقل از اباذر غفاری فرمودند: “این زبان کلید هر خیر و شر است، پس سزاوار است مؤمن از زبان خود محافظت کند؛ همان‌گونه که از طلا و نقره خود محافظت می‌کند[2].

(برگرفته از کتاب “حکمت ها و اندرزها”، تأليف: “استاد شهید مرتضی مطهری” (با اندکی تلخیص و تغییر))

پاورقی‌ها:

برچسب خورده‌: استاد شهید مرتضی مطهری_امام محمد بن علی الباقر_حفاظت از زبان‌_دروغ_تهمت_‌شماتت_دشنام_غيبت_سخن‌چينى‌کلید خیر و شر‌_گناه‌مناسبت نامه

پاورقی ها

[1] (تحف العقول، صفحه 298)

[2] (امالی مفید، صفحه 180)