باسمه تعالی
اصولا این دنیا، دنیای پرورش است و همۀ انسان‌ها در حال پرورش یافتن هستند. جالب این است که گویی دنیا یک محیط مساعد کشاورزی است و هرگونه بذری در آن پاشیده شود، پرورش می‌یابد. در این عالم نه تنها انسان‌های نیک تکامل می‌یابند، بلکه گمراهان -یعنی کسانی که تخم بد می‌کارند- نیز در نظام این جهان مراحل خود را طی می‌کنند.
با وجود تفاوت‌هایی که بین نظام این دنیا و نظام جهان آخرت وجود دارد، شکی نیست که بین دنیا و آخرت ارتباطی تنگاتنگ برقرار است. ارتباط دنیا و آخرت، مانند دو بخش از یک عُمر یا دو فصل از یک سال هست. در یک فصل باید کاشت و در فصل دیگر باید درو کرد: اساسا یکی موعد کشت محصول است و دیگری موعد برداشت محصول، یکی هسته است و دیگری میوه، یکی انجام عمل است و دیگری نتیجۀ عمل و این‌گونه بهشت و جهنم آخرت پدید می‌آیند.
در همین رابطه امام یازدهم شیعیان، حضرت امام حسن عسکری (علیه السلام) می فرمایند: “…مرگ؛ ناگاه و بىخبر سر رسد. هر كس خوبى و خير بيفشاند، خوشى و سعادت درو كند، و هر كس بدى و شر افشاند، پشيمانى و ندامت درو كند، زارع و كشاورز را همان باشد كه افشانده است[1] …”
(برگرفته از مجموعه آثار استاد مطهری (با تلخیص و اضافات))
پاورقی:
[1] (تحف العقول عن آل الرسول (صلی الله علیه و آله و سلم)، صفحه 489)