یکی از ارکان مهم زندگی موجودات زنده آب است که همه ی موجودات برای ادامه ی زندگی و بقا به آن نیاز دارند. خداوند بلند مرتبه دراین باره در قرآن کریم می‌فرماید: “از وجود آب تمام اشیاء زنده اند”[note]1- “و من الماء کل شیء حی” (سوره انبیاء، آیه ی 30)[/note] این آیه بیان گر نقش پر اهمیت و حیات بخش آب در زندگی موجودات است. از همین روست که تمامی جانداران از سوی خداوند در آب حقی دارند که همان حق حیات است. لذا اگر نهری مالک معینی داشته باشد و بدانیم که صاحب آن هم راضی نیست که از آن استفاده شود؛ ولی مالک حقیقی آن یعنی خداوند اذن استفاده از آن را برای رفع عطش و سیراب شدن تشنگان قرار داده است.
با توجه به نقش و اهمیت حیاتی آب برای ادامه حیات موجودات، آب دادن به تشنگان در پیشگاه الهی بسیار ارزشمند و محبوب است. اهمیت این موضوع تا به آنجاست که امیرالمومنین (علیه السلام) در ارتباط با آن فرمود: “اولین چیزی که در روز قیامت ثواب آن را می‌دهند، صدقه آب دادن است.”[note]
2- قال امیرالمؤمنین(علیه السلام): “اول ما یبدء فی الاخرة صدقة الماء” (کافی، جلد 4، صفحه 57)
جعفریات، صفحه 142[/note]
اما دایره رفع عطش تنها محدود به انسانها نیست، بلکه عظمت این کار تا به آنجاست که سیراب نمودن حیوانات نیز در پیشگاه الهی از ارزشی ویژه برخوردار است. در این رابطه از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که آن حضرت فرمود: “زنی در بیابان سگی را تشنه دید و داخل چاه شد و کفش خود را پر از آب کرد و در دهان خود گرفته و از چاه بالا آمد و آن سگ را آب داد. پس خداوند آن زن را به واسطه ی آب دادن به آن سگ آمرزید.”[note]3- وسائل الشیعه، جلد 6، صفحه 330[/note]
از سوی دیگر، آن گونه که اهل بیت (علیهم السلام) به ما می‌آموزند، حتی آئین و اعتقاد باطل افراد نیز مانع از سیراب نمودن آنها به هنگام عطش نیست. یکی از اصحاب امام صادق (علیه السلام) می‌گوید: “من در راه مکه همسفر با امام صادق(علیه السلام) بودم. از دور متوجه شخصی شدم که در زیر سایه ی درختی افتاده بود. امام صادق (علیه السلام) فرمود: برو ببین مبادا از تشنگی افتاده باشد. از مرکب پیاده شدم و رفتم کنار درخت عرض کردم: یا بن رسول الله او نصرانی است در اثر تشنگی اینجا افتاده. حضرت دستور دادند تا به او آب بدهم سپس فرمودند: آب دادن به هر جگر تشنه‌ای دارای اجر است.”[note]4- وافی، باب الماء[/note]
طبیعتا اگر سیراب نمودن حیوانات و یا انسانهایی که راهروی راه صحیح نیستند، تا بدین اندازه در بارگاه الهی دارای اجر است، پس یقینا سیراب نمودن انسان مومن ارزشی فوق العاده و اجری عظیم در آستان خداوند خواهد داشت. در این خصوص، امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: “کسی که مومنی را آب دهد در حالی که (آن مومن) دسترسی به آب داشته باشد خداوند به ازای هر جرعه هفتاد حسنه و اگر به او در جایی که دسترسی به آب نداشته است آب دهد اجر کسی را دارد که ده بنده از اولاد اسماعیل را آزاد کرده باشد”
حال ساقی لب تشنه‌ای که هستی خویش را در راه خدا و برای سیراب نمودن امام خویش و خاندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نثار نمود، چه جایگاهی در بارگاه الهی خواهد داشت؟
آن گونه که از لابه لای صفحات تاریخ مشخص می‌گردد، یکی از ویژگیهای بارز حضرت اباالفضل العباس (علیه السلام) توجه زیادی او برای آب دادن به تشنگان بود و آن گونه که نقل گردیده، ایشان مشک آبی را در هوای گرم عربستان همراه داشت و از این جهت به آن حضرت سقا و ابوالقربه (پدر مشک) می‌گفتند. اهمیت این موضوع نزد آن حضرت به اندازه‌ای بود که عاقبت دستها بلکه جان شریف خود را در راه رساندن مشک آبی به تشنگان از اولیاء خدا و خاندان و اصحاب امام حسین(علیه السلام) در روز عاشورا فدا کرد.
با توجه به آنچه اهل بیت (علیهم السلام) در خصوص جایگاه سقایت به ما می‌آمورند، براستی مقام قمر بنی هاشم در نزد خداوند چگونه خواهد بود؟ آری، محبت به اباالفضل العباس (علیه السلام)، فراتر از یک احساس و ریشه دار در معرفت و شناخت حقیقی است.
(برگرفته از کتاب “خصائص العباسیه”، تألیف آیت الله کلباسی، (با تصرف و تلخیص))
سایت رشد فرارسیدن 4 شعبان، سالروز میلاد
ساقی لب تشنگان و سقای عاشقان
حضرت اباالفضل العباس(علیه السلام)
را به تمامی مسلمانان، به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت می‌گوید.
پاورقی ها: