گاهی هیاهوی کنار راه، ما را از جاده بندگی منحرف و از مسیر صحیح دور میکند. یکی از الطاف خداوند به ما، باز بودنِ همیشگیِ راه بازگشت به مسیر بندگی است. او در این راه، بزنگاه هایی را قرار داده تا ما را از غفلت بیرون آورد و متوجه مسیر درست نماید. شب عید فطر نیز، یکی از آن موقعیتها است تا آنجا که در روایتی آمده است که: خداوند بلند مرتبه آن مقدار از توبه کنندگان را در این شب میآمرزد که با تعداد آنهایی که در طول شبهای ماه رمضان و روزهایش آمرزیده، برابری میکند.
در نگاه اسلامی، اساسا روزی عید است که شروعی دوباره در آن شکل بگیرد و حیاتی دوباره از سرگرفته شود.[note]1- “عید” در زبان عربی از ریشه “عود” به معنای “بازگشت” میباشد.[/note] همانند عید فطر که با توقیق یک ماه روزه و نماز و دعا به آن وارد میشویم و صفحه ی جدیدی بر پایه ی محبت خدا برای آینده طرح میریزیم؛ و این شروعی است دوباره؛ بر اساس توشهای که از روزهای قبل کسب کرده ایم.
با این حال نباید از یاد برد که هیچ گاه بازگشت به جاده، ماندن در آن را تضمین نمیکند. متاسفانه میبینیم بسیاری از مردم هستند که یک روز توبه میکنند و فردایش به گناه آلوده میشوند. آنان این چنین بین گناه و توبه در گردش هستند؛ در حالی که نمیدانند حیاتشان چگونه پایان میپذیرد و یا حداقل برای چگونگی انتهای زندگیشان عزمی ندارند. اما این، از حقایق دین است که حال و روز افراد در روز قیامت، به واپسین لحظات دنیایشان وابسته است؛ اگر نیک بود، نیک است و اگر شر بود، در آخرتشان نیز گرفتار آن خواهند بود …
لذا خداوند در قرآن کریم، مومنین را مورد خطاب قرار میدهد و میفرماید: “الا ای مومنان، به پیشگاه خدا توبه کنید، توبهای که نصوح و پابرجا باشد، امید آنکه که پروردگارتان گناهانتان را بپوشاند و شما را در بهشت هایی وارد کند که زیر (درختان) آن، رودها جاری است.”[note]2- یا أیها الَّذین أمنوا توبوا إلى الله توبة نصوحاً عسى ربّکم أن یکفّر عنکم سیئاتکم و یدخلکم جنَّات تجرِی من تحتها الانهار …(سوره تحریم، آیه 8)[/note]
توبه ی نصوح، یعنی عزم آنکه این توبه تا واپسین لحظات حیاتمان استمرار و ادامه داشته باشد. این، همان توبهای است که خداوند متعال مومنین را به آن امر کرده است. با این چنین عزمی، امید آن میرود که خداوند به وسیله ی آن گناه و زشتیها را از ما پاک کند، همانگونه که در آیات به آن تصریح شده است. توبه ی نصوح است که گناهان گذشته را محو میکند و به مومنین اجازه میدهد تا روز قیامت صفحات سفید اعمالشان را بدون هیچ گونه آلودگی، به پیشگاه پروردگار عرضه دارند.
به عنوان مثال، امام سجاد (علیه السلام) با اشاره به این آیه در مناجات “تائبین” میفرماید:
“…خداوندا تو همانی که دربی را به سوی عفوت به روی بندگانت گشودی و آن را توبه نامیدی و فرمودی: «به پیشگاه خدا توبه کنید، توبهای که نصوح و پابرجا باشد.» پس عذر و بهانه ی کسی که پس از گشایش درب، از وارد شدن به آن غفلت کند چه میتواند باشد؟ …”[note]3- قال الإمام علی بن الحسین(علیه السلام): “اللهم انت الذی فتحت لعبادک بابا الی عفوک و سمیته التوبه فقلت تبارک اسمک توبوا الی الله توبه نصوحا فما عذر من اغفل دخول الباب بعد فتحه” (مفاتیح الجنان، مناجات التائبین)[/note]
چه زیباست که در این زمان با شکوه، از صمیم قلب اراده کنیم تا به سوی پروردگارمان باز گردیم، دستان خویش را به درگاه مهربانش بلند نماییم و از دریای رحمت و مهربانیش توفیق توبهای حقیقی و ماندگار را طلب کنیم.
(بر گفته از کتاب “احادیث رمضانیه”، تألیف: آیت الله سید محمد تقی مدرسی (همرا با تصرف و تلخیص))
سایت رشد فرارسیدن
عید سعید فطر
عید بندگی و زمان بازگشت به فطرت الهی
را به تمامی مسلمانان به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت میگوید.
پاورقی ها: