علاقه و محبت خود را به او انكار نمی كرد و هیچكس برایش، جای او را نمی گرفت. صفحات تاریخ یكی پس از دیگری ورق می‌خورد، اما چند صفحه نخستین آن كه نام او را در كنار نام پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) قرار داده بود، برای او چیز دیگری بود. در آن زمان كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) از اذیت مشركان، رنج می برد و از دشواریها رنج می كشید، كسی بود كه خاطر او را شیرین كام می كرد و از بار اندوه و غمهای او می كاست و موجب می شد كه غمها و اندوه های خویش را به فراموشی سپارد. او كسی نبود جز خدیجه كبری (علیها السلام)، همان زن با ایمان و همان بانوی گرانقدری كه یاور و شریك محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بود…
تبسم خدیجه (علیها السلام)، كوله بار اندوه و دردها را از پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) سبك می كرد و محبت آشكار چهره اش، موجب می شد كه آن حضرت دردها و رنجهای خود را از یاد ببرد و قلب بزرگ و سرشار از عقیده و ایمان خدیجه(علیها السلام)، او را شادمان می نمود.
از اين رو، وجود خدیجه (علیها السلام)، عامل مهمی در زندگی رسول اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) بشمار می‌رفت و در حیات اسلام كه در آن موقع در آغاز رشد و نمو خویش بود، نقشی مهم داشت.
به عنوان نمونه، عظیم ترین خطری كه پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در آغاز رسالت خود با آن مواجه شد، محاصره اقتصادی مسلمانان بود. اما اموال خدیجه (علیها السلام)، كلید شكست این محاصره به حساب می آمد. او مواد مصرفی را به چندین برابر قیمت واقعیش برای غذای مسلمانان می خرید تا آنكه سرانجام سالهای محاصره اقتصادی با سلامت و رهائی مسلمين، سپری شد و نقشه دشمنانه مشركان قریش با شكست و نا كامی مواجه گردید.
پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) با خدیجه (عليها السلام) مدت 25 سال به بهترین نحو و در كمال توافق، زندگی نمود و حتی آن بانوی بزرگوار پس از وفاتش نیز در ذهن رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) باقی بود.لذا اگر چه پیامبر پس از خدیجه كبری(علیها السلام)، با همسران دیگری نیز زندگی نمود، اما قلبش همیشه به خدیجه تعلق داشت. ولی مگر در او چه دیده بود؟ این به خاطر ایمانی است كه آن حضرت از خدیجه نسبت به پروردگار دیده بود و تصدیقی كه از او نسبت به فرستاده الهی مشاهده نموده بود.
از طرفی نیز خدیجه(عليها السلام) هر چه داشت، در راه اسلام بخشید ، اما در عین حال نسبت به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)، نهایت اكرام و تعظیم و دوستی را داشت.
ابن حجر كه از علمای برجسته اهل تسنن است، می گوید: “از امتیازات خدیجه آن است كه او همیشه پیامبر را گرامی می داشت و سخن او را چه قبل از بعثت و چه پس از بعثت تصدیق می كرد.”(1)
این محبت تا حدي نمود یافته است كه یكی از ادبای مسیحی عرب(2)، آنرا این چنین می ستاید:” خدیجه دوستی خود را به همسرش بخشید؛ در حالیكه احساس بخشش نمی كرد، بلكه احساس می كرد كه از او محبت و دوستی می گیرد و همه سعادت را از او كسب می كند. ثروتش را به او بخشید و حال آنكه احساس نمی كرد كه می‌بخشد، بلكه احساس او این بود كه از او هدایت را كه بر همه گنجهای روی زمین برتری دارد، كسب می كند…”(3)
لذا پیامبر نیز در مقابل این عواطف و احساسات، رفتار به مثل كرد و این محبت را گرانبها می داشت. رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بهار عمر خویش را با خدیجه سپری نمود و چون از مرگ خدیجه مصیبت زده شد، فراقش برای او گران آمد و از فقدانش احساس تنهائی می نمود. از این رو سال وفات خدیجه و عمویش ابوطالب (عليهما السلام) را سال اندوه يا عام الحزن می نامید.
ستایش پیامبر از خدیجه، سخنی طولانی است كه آنرا راویان حدیث و نویسندگان تاریخ، در آثار خویش بر شمرده اند. اما تنها به عنوان نمونه، عایشه كه خود از همسران پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) پس از خدیجه (علیها السلام) می باشد، علاقه و محبت شدید آن حضرت نسبت به خدیجه كبری(عليها السلام) را این گونه توصیف می كند: ” من خدیجه را هرگز ندیده بودم، اما آنچنان كه بر خدیجه حسد ورزیدم، بر هیچ یك از همسران پیامبر رشك نبردم، چرا كه پیامبر او را بسیار یاد می كرد(4)…. او از خانه بیرون نمی آمد مگر آنكه خدیجه را یاد می كرد و او را به نیكی ستایش می نمود(5)… و از ستایش او و استغفار برای او دل تنگ و خسته نمی‌شد(6)… هرگاه رسول خدا گوسفندی را ذبح می كرد، می گفت آن را به دوستان خدیجه بفرستید. سر انجام روزی علت این كار را پرسیدم؛ فرمود: من دوست خدیجه را هم دوست دارم….(7) “
آیا واقعا بانوئی كه این چنین دوستی پیامبراكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و گرامیداشت او را در حیات و ممات به خود اختصاص می دهد، شایستگی آنرا ندارد كه تاریخ او را جاودان نماید و آيا شايسته نيست تا پژوهشگران برای مطالعه سیره و فضائل او زانو بزنند تا از او عقیده راستین و ایمان استوار و نمونه های عالی را الهام بگیرند؟
( بر گرفته از كتاب”خدیجه (سلام الله علیها)”، تألیف “علی محمد علی الدخیّـل” )
سایت رشد، 10 رمضان، سالروز وفات مهربان یار و یاور رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و نیكو مادر مؤمنان حضرت خدیجه كبری(علیها السلام) را به تمامی مسلمین تسلیت می گوید.
………………………………..
پاورقی ها:
1- الإصابة، جلد 4، صفحه 275
2- سلیمان الكتانی
3- فاطمة الزهرا، وتر فی قمد، صفحه 112
4- مستدرك صحیحین، جلد 3، صفحه 186- أسد الغابة، جلد 5، صفحه 438
5- الإستیعاب، جلد 2، صفحه 721- أسد الغابة، جلد 5، صفحه 539
6- سیر أعلام النبلاء، جلد 2، صفحه 82
7- الإصابة، جلد 4، صفحه 275