باسمه تعالی
حجاب در اسلام، حکمی لازم و ضروری است، و طبیعی است زنانی که به خدا ایمان داشته و نسبت به دین او پایبندند، در رعایت این حکم کوتاهی نخواهند نمود. ضرورت حجاب و حکمت‌های آن، خود را در فضای حیات طیبه نشان می‌دهد که همان حیات پاک و معنوی است. لذا خطاب قرآن کریم در آیات حجاب به “زنان مؤمن” است؛ یعنی به کسانی که خدا و جهان آخرت و مسئولیت در برابر اعمال را باور دارند و می‌خواهند در مسیر پاکی و رشد قرار گرفته و از غفلت و آلودگی کناره‌گیری کنند.
اما به‌راستی از منظر قرآن کریم، حجاب یک بانوی مومن چگونه است؟ در این مجال تنها به تبیین دو آیه از قرآن کریم در زمینۀ حجاب و حکم آن می‌پردازیم که هر کدام از این دو آیه، بخشی از حجاب و حدود آن را بیان می‌کند. یکی مربوط به پوشش سر و سینه و دیگری دربارۀ پوشش تمام بدن است.
1- آیه جلباب: خداوند می‌فرماید: “ای پیامبر! بگو به همسرانت و دخترانت و زنان مؤمنان؛ جلباب را بر تن آویزند. اين [پوشش] به اينكه [به عفت و پاكدامنى] شناخته شوند نزديكتر است، و در نتيجه [از سوى اهل فسق و فجور] مورد آزار قرار نخواهند گرفت و خدا همواره بسيار آمرزنده و مهربان است.[1]“
بنابر معنای لغوی، “جلباب”، پوششی فراگیر و پوشاننده است و پوششی است که از جایی به جای دیگر (مثلا از سر تا قدم) آویخته شده است.[2]
همچنین، دقت در قواعد دستور زبان عربی مشخص می‌سازد که جلباب به پوششی کامل و تمام گفته می‌شود[3]. پس در این آیه، خداوند از بانوان مومن می‌خواهد تا جلباب -که لباسی کامل است و سر تا پا را می‌پوشاند- به تن کنند.
2- آیه خُمر : قرآن کریم می‌فرماید: “و به زنان با ايمان بگو: ديدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زيورهاى خود را آشكار نگردانند؛ مگر آنچه كه [به طور طبیعی] از آن پيداست و بايد «خِمارهای» خود را بر گردن خويش [فرو] اندازند[4]…”
“خمار”، نوعی از پوشش است که تنها سر و سینه را می‌پوشاند. پس معادل “مقنعۀ بلند” می‌باشد. البته مقنعه پیش از اسلام نیز به کار می‌رفته است، با این تفاوت که آن را بر سر می‌نهادند و ادامه آن را پشت گوش می‌آویختند. اما قرآن می‌فرماید که آنچه اکنون بر سر دارید، دنباله‌های آن را دور گردن بگردانید تا سینه‌ها را هم بپوشاند.
همچنین در این آیه نفرموده است که مقنعه را سر کنند، بلکه از واژگان به‌کاررفته در آیه بر‌می‌آید که قرآن فرمان می‌دهد مقنعه‌های بانوان مسلمان، نباید سست بسته شود، بلکه باید آن را به گونه‌ای محکم ببندند تا کنار نرود و سینه‌ها و موهایشان پیدا نشود. «
در این راستا، فرازهای نخستین حدیث خطبه فدکیه، به خوبی نشان می‌دهد که پوشش سرور بانوان جهان، حضرت زهرا (علیها السلام)، بیانگر مصداق و تفسیر عینی آیات حجاب است. در ابتدای روایت خطبه فدکیه آمده است:
“هنگامی که ابوبکر و عمر تصمیم قطعی گرفتند تا فدک را از فاطمه (علیها السلام) باز دارند و آن را مصادره کنند و این مطلب به گوش فاطمه (علیها السلام) رسید، آن حضرت “خمار” (مقنعه بلند) خود را بر سر خود محکم بست و “جلباب” را که پوشش کاملی است بر تن کرد و در میان گروهی از زنان و نزدیکان خود به سوی مسجد روانه شد. پوشش آن حضرت به قدری بلند بود که گام‌های مبارک ایشان را هم می‌پوشاند. راه رفتن آن حضرت به گونه ای بود که هیچ کم و کاستی از راه رفتن پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نداشت. [5]
آری! حضرت زهرا (علیها السلام) در همین فرصت کوتاه بیرون آمدن از منزل تا رسیدن به مسجد، الگوی کاملی از حجاب زن مسلمان را نشان دادند.
(برگرفته از کتاب “حجاب؛ پرتوی از نور فاطمه (علیها السلام)”، تألیف “دکتر محمد علی مجد فقیهی” (با اندکی تغییرات))
برچسب خورده :آیات قرآن_اهمیت حجاب_بانوی مسلمان_حجاب
پاورقی‌ها:
[1] آیه 59 سوره احزاب
[2] معجم مقاییس اللغه، جلد 1، صفحه 469
[3] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، جلد 2، صفحه 112-113
[4] آیه 31 سوره نور
[5] احتجاج طبرسی، جلد 1، صفحه 97-98