فاطمه (علیها السلام)، در حالی که دختر بزرگترین رجل مذهبى و سیاسى زمان بود، به خانواده اهمیت فوق العاده می‌داد و آنرا کانونی مقدس می‌شمرد. او نظام تکوینى حیات را که در آن خداوند او را موجودى با احساس، لطیف و با عاطفه و شور آفریده بود، پذیرفت و این سرمایه را در راه حمایت از همسر و ساختن، به عمل آوردن و رشد دادن فرزندان بکار برد.
فاطمه(علیها السلام) یک همسر است و زندگی او با علی (علیه السلام) به گونه‌ای بود که این دو، یار و همراه هم بودند و در حد اعلی با هم سازگارى داشتند. آنان اصل را در زندگى مشترک، وصول به فضایل و کسب ملکات مىدانستند؛ نه آنچه که عامه مردم بدان سرگرمى و دلخوشى دارند. بدین سان زوجین براى یکدیگر و در دید هم، یکی از بهترین نعمتها به حساب مىآمدند و در طریق رشد و تعالى هم مىکوشیدند. اصولاً آنچه که زندگى را شیرین مىسازد، زرق و برق و وسایل و ابزار و امکانات و خورد و خوراک نیست؛ بلکه نقش وحدت و هماهنگى در مسیر زندگی از همه چیز بیشتر است. اصل بر این است که زوجین زبان یکدیگر را درک کنند و از لاک خود به نفع همسر بیرون آیند و نیز مراقبت کنند که دل یکدیگر را نشکنند.
فاطمه (علیها السلام) همدل و دلدار على (علیه السلام)، تسلا دهنده او، مشاور و همراز او و پناهگاه او است و این امر به حدى بود که اگر مشکلی بر على (علیه السلام) وارد مىشد مىفرمود: “به خانه روم و کمى با فاطمه (علیها السلام) سخن بگویم و آرام گیرم.” فاطمه (علیها السلام) در تمام مدتی که در خانه على (علیه السلام) زندگى کرد، هیچ درخواست و تمنائى نداشت و می‌فرمود: “من حیا مىکنم از خدایم که چیزى را بر تو تکلیف کنم که تو را توانایى انجام آن نباشد.”[1] موضع زهرا (علیها السلام) در قبال على (علیه السلام) نیز بهگونهاى بود که على (علیه السلام) مىفرمود: “تا فاطمه (علیها السلام) زنده بود، او را به خشم نیاوردم و او نیز کارى نکرد که من به خشم آیم.”[2]
فاطمه (علیها السلام) یک مادر است. او مادرى مرکب از عنصر نوازش و مهربانى است و هر دوی این عناصر را به حد کمال واجد است و این خود زمینه را براى تربیت خوب فرزندان فراهم مىسازد. روح مادرانه فاطمه (علیها السلام) و عطوفت غم خوارانه او، خود سبب پیروى فرزندان است و فاطمه (علیها السلام) از این بابت، مصداق این سخن پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است که: “بهترین زنان شما کسانى هستند که به همسرشان لطیفتر و مهربانتر و به فزرندان خود رحیمتر باشند.”[3]و[4]
در راستای مطالب گذشته، نویسنده مسیحی و استاد دانشگاه میسیسیپی آمریکا، خانم ماری ترلکیل، در کتاب خود به نام “برگزیده زنان: مریم و فاطمه در مسیحیت قرون وسطایی و اسلام شیعی”[5] (چاپ سال 2007 میلادی) چنین می‌نویسد:
“خانه به عنوان محل تمرکز جمع مقدس خانواده است که در آن خدا، رحمت و برکت خود را از طریق فرزندان عطا می‌کند. ازدواج مسیر تکامل را در بعد اجتماعی آن پیش می‌برد و زنان را در برخی زمینه‌ها به عنوان مسئول فرزندان معین می‌نماید. زنان لطف و توجه خداوند را نسبت به خود به وسیله تولید نسل در عین قرار گیری تحت سرپرستی مرد خانواده جلب می‌کنند. زنان پاداش این کار خود را در آخرت دریافت می‌کنند؛ مثلا پیامبر اسلام عنوان کرده است که:«بهشت زیر پای مادران است.»
فاطمه، به عنوان یک مادر نمونه، بسیاری از این خصوصیات را نمایش می‌دهد: او به شدت در راستای محیط خانوادگی قرار می‌گیرد، فرزندان امیرالمومنین را تربیت می‌کند و کاملا تسلیم در برابر سرپرستی علی می‌شود؛ بر خلاف مریم مقدس، فاطمه یک الگوی کاربردی برای پیروی است که در اختیار همه همسران و مادران قرار دارد؛ نه یک قدیس رهبانی که ازدواجی روحانی دارد.”[6]
برچسب خورده:بانوی نمونه_بهترین نعمتها_حضرت فاطمه زهرا_حیات خانواده_فرزندان_کانونی مقدس_مادر_نوازش و مهربانى_همسر
پاورقی:
[1] (کشف الغمه، جلد 2، صفحه 26؛ ذخائر العقبى، صفحه 45)
[2]بحارالانوار، جلد 43، صفحه 133و 134
[3] فروع کافی، جلد 5، کتاب النکاح، باب فضل نساء قریش، صفحه 327، حدیث 2- وسائل الشیعه، جلد 20، صفحه 37، حدیث 24967
[4] قسمت فوق برگرفته از کتاب “در مکتب فاطمه (علیها السلام)”، اثر دکتر علی قائمی می‌باشد.
[5] مؤلف در حقیقت در نوشتار خویش گوشه‌ای از شخصیتی را که در بینش اسلامی از فاطمه زهرا (علیها السلام) ترسیم می‌شود، با تصویری که انجیل فعلی و عرف مسیحیت از حضرت مریم(علیها السلام) ارائه می‌دهد، مقایسه می‌کند. و الا مریم عذرا(علیها السلام) آنگونه که خداوند در قرآن کریم و در آیه 12 سوره تحریم، بیان می‌نماید، نه تنها اسوه‌ای برای بانوان مؤمنه به شمار می‌آید، بلکه الگوی مردان با ایمان نیز می‌باشد. همچنین طبق آیات قرآن کریم، حضرت مریم (علیها السلام) ازدواج ننموده و حضرت عیسی(علیه السلام) مطابق صریح آیه 59 سوره آل عمران، همانند حضرت آدم (علیه السلام) پدر نداشته و با قدرت الهی توسط مریم(علیها السلام) زاده شده است.
[6] Chosen Among Women: Mary and Fatima in Medieval Christianity and Shiite Islam, by Mary F. Thurlkill, Copyright © 2007 by University of Notre Dame, Indiana, USA.