باسمه تعالی

تا کنون افراد بزرگی به بررسی و تحقيق درباره پيامبر اسلام پرداخته و اظهار نظرهای جالبی درباره شخصيت يکتای ايشان به جای گذارده اند. در اين مجموعه تعدادی نقل قول کوتاه از اسلام شناسان غيرمسلمان و مشاهير دانشمندان جهان گردآوری شده است. اظهار نظرهای زير از آن جهت که از محققان و شخصيت های غير مسلمان نقل می شود، شايسته توجه بيشتری است و گاه ابعادی از زندگانی و شخصيت ايشان را بدست می دهد که ممکن است از سوی مسلمانان به آن توجه شايسته نشده باشد.

دکتر مايکل هارت (1932- 2007)

استاد نجوم، فيزيک و تاريخ علم

او در کتاب خود 100 چهره برتر تاريخ را که از نظر وی تأثيرگذارترين افراد بر تاريخ بشريت هستند، به ترتيب اهميت ليست کرده است. آنچه در مورد کتاب وی جالب به نظر می رسد، انتخاب پيامبر اسلام به عنوان اولين شخصيت مهم و تأثيرگذار است. او در اين زمينه می ­گويد:

 “انتخاب محمد به عنوان رأس افراد تأثيرگذار توسط من، ممکن است برخی خوانندگان اين کتاب را به شگفتی وادارد يا توسط برخی ديگر مورد انتقاد قرار گيرد، اما در کلّ تاريخ، او (محمد) تنها کسی است که هم در جنبه دينی و هم در جنبه مادی و دنيايی بسيار موفق بوده است.”[1]

روراند بوسوُرٍث اسميت (1794- 1884)

استاد دانشگاه آکسفورد

 “… او همزمان يک قيصر و يک رهبر دينی بود، رهبری بی ادعا و قيصری بی سپاه. بدون سپاهی آماده، بدون محافظ شخصی، بدون کاخ و بودجه ای مشخص، اگر کسی استحقاق اين ادعا که حکومتش کاملاً الهی بوده را داشته باشد، آن شخص محمد است؛ زيرا او بدون بهره برداری از ابزار و وسايل قدرت، قدرتی کامل داشت. ” [2]

  واشينگتون اروينگ (1783- 1859)

مشهور به متفکر اول امريکا

 “او در غذا خوردن اعتدال را رعايت می کرد و هيچ گاه بيش از يک حد مشخص غذا نمی خورد، کاملاً با روزه گرفتن مأنوس بود. او اهل تفاخر به لباس و خودنمايی های کوته بينانه نبود ..

در تعاملش با مردم منصف و عادل بود. با دوست و غريبه، ثروتمند و فقير، قوی و ضعيف يکسان رفتار می کرد. به خاطر خوش صحبتی و روی گشاده در برخورد با مردم و گوش دادن به مشکلات آنها محبوب مردم عادی بود.

در زمان اوج قدرت همان سادگی رفتار و شکل ظاهر را که در شرايط سخت و طاقت فرسا داشت، حفظ می کرد. از اظهار حالات سلطنت  مآبانه بسيار دور بود و از اينکه به هنگام وارد شدن اتاق، تکريم و تعظيم های غير متعارف برایش انجام  شود، ناراحت می شد. ”[3]

ديويد جورج هوگارث (1862- 1927)

فرهنگ شناس، نويسنده انگليسی

 “در هر صورت رفتار روزمره او (محمد) شريعتی را پايه گذاری کرد که امروزه ميليونها انسان آگاهانه و هوشيارانه پيرو آن هستند. هيچ انسان کاملی در هيچ يک از مکاتب و مذاهب، با اين دقت و جزئيات که او مورد پيروی قرار می گيرد، مورد تبعيت قرار نگرفته است. منش و رفتار پايه گذار مسيحيت اين گونه زندگی عادی پيروانش را تحت تأثير قرار نداد. “[4]

ويليام مونتگومری وات (1909- 2006)

مورخ و اسلام شناس شاخص غربی (استاد عربی و علوم اسلامی دانشگاه ادينبورگ)

 “گسترش اعراب و رشد جامعه اسلامی به خودی خود به هيچ وجه اجتناب ناپذير و قهری نبود. به بيان روشنتر بدون وجود مجموعه ای قابل توجه از سجايای اخلاقی در محمد، گسترش اسلام غير محتمل بوده است.

هر قدر انسان درباره تاريخ زندگی محمد و صدر اسلام تعمق می کند، بيشتر از ابعاد وسيع موفقيت های او حيرت زده می شود. ” [5]

 “آمادگی او (محمد) برای تحمل شکنجه و آزار و اذيت در راه عقيده اش، شخصيت اخلاقی افرادی که به او ايمان آوردند و او را به عنوان رهبر خود تکريم می کردند، و عظمت موفقيت های مهم او، همگی ريشه در صداقت و حسن خلق و سلوک او دارد. همچنين هيچ کدام از شخصيتهای بزرگ تاريخ به طور نامناسبی که محمد در غرب شناخته شده، شناسانده نشده است.”[6]

آيا براستی شخصيتی که خصايص اخلاقی او در ورای قرون بر دانشمندان و متفکران پوشيده نمانده است، امروزه به درستی شناسانده و شناخته می شود؟

پاورقی ها:

[1] Michael H. Hart, “The 100: A Ranking of The Most Influential Persons In History”, New York, 1978, p. 33

[2] Reverend Bosworth Smith, “Mohammed and Mohammedanism”, London, 1874, p. 235

[3] William Montgomery Watt, “Life of Mahomet, London”, 1889, pp. 192-3, 199

[4] David George Hogarth, “Arabia”, Oxford, 1922, p. 52

[5]William Montgomery Watt, “Muhammad Prophet and Statesman” (1960), Oxford: Oxford University Press. pp 236 and 237

[6] William Montgomery Watt, “Mohammad At Mecca”, Oxford, 1953, p. 52