باسمه تعالی
آرزوهای هر انسان، ارتباط مستقیمی با روح و روان او دارند و به خوبی نشانگر عالم درون او می‌باشند. جایگاه این موضوع تا آنجاست که یکی از بهترین راه‌های شناخت هر فرد، شناخت آرزوهای اوست. آرزوهای خوب یا بد، منزلت والا یا پست هر کس را نشان می‌دهند. نتیجه اینکه آرزوهای واقعی در انسان، متأثر از درون او و نشأت گرفته از شخصیتش می‌باشند. از طرف دیگر، آرزوهای انسان در شکل گرفتن شخصیت او نیز بسیار مؤثر هستند تا آنجا که می‌توان با تغییر دادن آرزوهای شخص، شخصیت جدیدی از او ساخت. اما چگونه؟
آرزوهای هر شخص نیت‌های او را برای انجام کارها شکل می‌دهند و او را برای انجام آنها مصمم می‌کنند. بنابر این، آرزوهای هر شخص در نوع همت او و تقویت یا تضعیف آن بسیار مؤثر هستند و این همت انسان است که شخصیت او را می‌سازد و به آن شکل می‌دهد. امیر مؤمنان، حضرت علی (علیه السلام) می‌فرمایند: “قدر و منزلت انسان به اندازه همت اوست[1].”
بنابراین هر چقدر آرزوهای انسان والاتر و متعالی‌تر باشد، انسان را به کارهای بزرگتری مصمم می‌کند و همت او را افزایش می‌دهد. تأثیر این موضوع تا جایی است که در این حالت حتی ضعف قوای بدنی هم نمی‌تواند مانع انسان در انجام تصمیمش شود. امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: “بدن انسان نسبت به آنچه نیت بر انجامش قوی باشد، احساس ناتوانی نمی‌کند[2].”
علاوه بر اینکه آرزوهای انسان تأثیر مستقیم در تقویت نیت و اراده آدمی دارد، می‌تواند بهره مندی انسان از امدادهای الهی را نیز افزایش دهد؛ چرا که توفیق الهی به اندازه نیت شخص، شامل حال او می‌شود. امیر مؤمنان (علیه السلام) می‌فرمایند: “عطایای الهی به اندازه نیت، شامل حال فرد می‌شود[3].” پس هر که نیتش عالی باشد، عطای خداوند در حق او بیشتر است. و صد البته اگر آرزو و نیت یک فرد در راستای خواسته خداوند باشد، خداوند بزرگترین توفیقات و امدادهای الهی را در این جهت به او عطا می‌کند.
آنگونه که اهل بیت (علیهم السلام) به ما می آموزند، یکی از بهترین و زیباترین آرزوهای انسان، آرزوی فرج امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) است. حال اگر از کسی که در انتظار ظهور مولایش لحظه‌شماری می‌کند، پرسیده شود که بالاترین آرزویش چیست، قطعاً اولین چیزی که برمی شمرد، این است که خداوند توفیق درک ظهور امام عصر (علیه السلام) را به او عطا فرماید و او را از زمره یاران حضرتش قرار دهد. کسی که سوز انتظار حضرت بقیة الله (عج الله تعالی فرجه الشریف) قلبش را تحت تأثیر قرار داده، تمنّاهایش مربوط به شخص خود یا نزدیکان و اطرافیانش نمی‌شود چرا که او محبوبی از امام زمانش نزدیک‌تر ندارد و لذا بزرگترین آرزویش مربوط به بزرگترین محبوبش می‌گردد و همه آرزوهای دیگرش پس از وصال محبوب و به دنبال آن بلکه به خاطر آن برایش مطرح می‌شود.
لذا بر اساس آنچه ذکر شد، هر قدر انتظار فرج در انسان شدیدتر و خالص‌تر باشد، این حالت در او شدت بیشتری دارد؛ تا آنجا که آرزوی یاری امام (علیه السلام) و پیوستن به ایشان همه وجودش را فرا می‌گیرد و چون روحی در کالبد همه اعمالش جریان پیدا می‌کند. طبیعتا همه آرزوهای شخصی چنین فردی تحت الشعاع این آرزوی بزرگ واقع می‌شود و همه همّ و غمّش رنگ و بوی یاری حضرت را پیدا می‌کند. همین آرزوی بزرگ، او را همواره با یاد و محبت امامش زنده می‌دارد و هیچگاه امام (علیه السلام) از قلب او بیرون نمی‌رود، بلکه همه تلاش‌هایش در زندگی به این سمت و سو هدایت می‌شود.
بدین ترتیب معرفت و ارادت شخص به امام زمان (علیه السلام) بیشتر می‌شود و این رشد معرفت، آرزوهای والاتری را در او به وجود می‌آورد، یا عمق همان آرزوها را بیشتر می‌سازد. پس در واقع، شخصیت او توسط همین آرزوها اوج می‌گیرد و این سیر تأثیر و تأثر متقابل آرزو و شخصیت انسان در او اوج پیدا می‌کند تا به بالاترین درجه کمالات برسد. و چه کمالی برای یک انسان از این بالاتر است و چه چیز سریع‌تر او را تعالی می‌دهد؟
« برگرفته از کتاب “برکات انتظار”، تالیف: “دکتر سید محمد بنی‌هاشمی” (با اندکی تلخیص و تصرف) »
پاورقی‌ها:
[1] (بحار الانوار، جلد 70، صفحه 4)
[2] (بحار الانوار، جلد 70، صفحه 205)
[3] (غررالحکم، حدیث 1594)