تقیه 

متن سوال:

تقیه چیست و از کجا آمده است؟

متن جواب:

در نظر دین اسلام ، عقیده انسان از جان او دارای ارزش بیشتری است . تاجایی که در برخی موارد انسانها جان خود را فدای ایمان و عقیده خویش می کنند . اما این عقیده و ایمان ، امری درونی است . بنابراین گاهی پیش می آید که آدمی به خاطر شرایط نامناسب و اکراه و اجبار عده ای نتواند آن طور که فکر می کند و ایمان و عقیده دارد ، سخن بگوید و یا حتی در درجه بالاتر ، ابراز عقیده جان او را به خطر بیاندازد که در این شرایط بر طبق حکم عقل و دستور قرآن باید ازاظهار عقیده خود ، اجتناب نماید . حتی در مرتبه بعد ، اگر لزوم داشت باید خلاف عقیده اش را نیز به زبان بیاورد ( باز هم تأکید می کنیم که عقیده ، برتر از جان آدمی است ، اما ابراز عقیده با عقیده داشتن متفاوت است ) .

خداوند در قرآن افرادی را که تقیه می کنند از کافران جدا نموده و در حقیقت تقیه را جایز و تقیه کننده را مسلمان دانسته است .(1)  و همچنین در قسمت دیگر ، جریان مؤمن آل فرعون را بازگو می کند و در وصف او میگوید که او ایمانش را پنهان می نمود(2) و او را نیزتأیید می نماید . البته تقیه نیز مانند بسیار از قوانین و احکام اسلامی در هر شرایطی قابل اجرا نیست و تنها در برخی از شرایط می توان تقیه نمود ؛  به عنوان مثال اگر تقیه نمودن یک فرد و اظهار مطالب خلاف عقیده اش توسط او ، اثرات اجتماعی جبران ناپذیری داشته باشد و باعث گمراهی عده ای شود ، قطعا اسلام آنرا تأیید نمی کند و در این موارد تقیه حرام است . به عبارت دیگر یکی از فلسفه های تقیه ، بقای دین است . پس بدیهی است هنگامی که طبق شرایطی جهاد اسلامی و یا امربه معرف و نهی از منکر و یا سایر احکام واجب می شود ، نباید تقیه کرد .