“در مدینه مردمانی بودند که (در ظاهر) خودشان عیبی نداشتند، ولی از عیب‌های دیگران سخن می‌گفتند. خداوند (به سبب این عمل زشت) عیوبی از آن‌ها را آشکار کرد و تا هنگام مرگ به آن عیب شناخته می‌شدند.”(1)
این سخنی بود از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در رابطه با نهی عیب‌جویی از دیگران و ناپسند بودن این کار در جامعه.
حفظ آبرو و اسرار مسلمانان و نهی از تجسس در امور دیگران، از مسائل مهم اجتماعی و از عوامل اثرگذار بر وحدت جامعه اسلامی است و در آیات و احادیث پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان معصوم (علیهم السلام) بر آن تأکید فراوان شده است.
در وصیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به امیرمؤمنان علی (علیه السلام) چنین آمده‌است: “ای علی! هشت گروه هستند که اگر به آنان اهانت شود، نباید جز خود، کسی را سرزنش کنند… از جمله کسی که در موضوعی سرّی میان دو نفر، بی‌اجازه‌ی آنان وارد شود (دخالت و تجسس کند).”(2)
همان حضرت در خطبه‌ای به اصحاب خود فرمود: “از مسلمانان غیبت نکنید و در پی کشف عیوب و زشتی‌های آنان نباشید، چون هر کس در پی کشف عیوب برادرش باشد، خدا عیوب او را آشکار می‌کند.”(3)
(برگرفته از کتاب “مفاتیح الحیات” نوشته “آیت الله جوادی آملی” (با تلخیص و اندکی تغییرات))
پاورقی‌ها:
1ـ الامالی طوسی، صفحه 44.
2ـ الفقیه، جلد 4، صفحه 355.
3ـ الامالی صدوق، صفحه 670.
