امام سجاد (علیه السلام) می‌فرمود: “امام حسن (علیه السلام) در عصر خود، از عابدترین، پارساترین و برترین انسانها بود. وقتی از مدینه به مکه برای انجام مراسم حج می‌رفت، پیاده می رفت و گاهی پابرهنه. هرگاه به یاد مرگ می‌افتاد گریه می‌کرد. (آن حضرت) وقتی که به یاد قیامت و عبور در پل صراط و حضور در دادگاه الهی می‌افتاد، می‌گریست و گاهی آن چنان منقلب می‌شد که ناله می‌کرد و از حال می‌رفت. (امام مجتبی (علیه السلام)) هنگامی که برای نماز برمی‌خاست، در پیشگاه خدا بندهای بدنش می‌لرزید و هنگامی که به یاد بهشت می‌افتاد، نگران می‌شد و عرض می‌کرد: «خدایا! از درگاهت بهشت را می‌طلبم و پناه می‌برم به تو از آتش دوزخ.»

به هنگام قرائت قرآن، هرگاه به آیه “یا ایها الذین آمنوا”، 1“ای کسانی که ایمان آورده‌اید”، می‌رسید، با کمال تواضع به ندای خدا لبیک می‌گفت و عرض می‌کرد:”لبیک اللهم لبیک”، “جواب مثبت به تو دادم، ای خدا، با تمام وجود، جواب مثبت دادم!”

او در همه حال از خدا یاد می‌کرد؛ بیانی شیوا، گویا و رسا داشت و در سخنرانی‌ها، شنوندگان را فوق‌العاده مجذوب می‌نمود…”2

امام حسن (علیه السلام) هنگام نماز، زیباترین لباس های خود را می‌پوشید. شخصی پرسید: “ای پسر رسول خدا! چرا زیباترین لباس خود را در نماز می‌پوشی؟” آن حضرت در پاسخ فرمود: “خداوند زیبا است و زیبایی را دوست دارد. و در قرآن می فرماید: “زینت خود را هنگام رفتن به مسجد برگیرید…”3 از این رو، دوست دارم تا زیباترین لباسم را هنگام نماز بپوشم.”4

اما امام حسن (علیه السلام) در عین آنکه پارسا بود، خوش‌ پوش و آراسته و با وقار نیز بود. روزی با شکوه و نورانیت خاصی سوار بر قاطری زیبا، از کوچه‌های مدینه عبور می‌کرد و می­خواست به بیرون مدینه برود. در مسیر راه، یک نفر یهودی او را دید و به پیش آمد و عرض کرد: “سؤالی دارم.”

حضرت فرمود: “بپرس!”

آن مرد یهودی گفت: “جد شما رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: “دنیا، زندان مؤمن و بهشت کافر است”، ولی اکنون وضع تو را با وضع خودم مقایسه می‌کنم، می‌بینم تو در آسایش هستی و من در سختی!”

امام حسن (علیه السلام) فرمود: “این تصور غلط است که مؤمن باید از همه چیز محروم باشد، (مقایسه‌ی تو بیجا است، بلکه چنین مقایسه کن) هرگاه مقام ارجمند مؤمن را در بهشت با وضع مؤمن در دنیا مقایسه کنی، و همچنین مقام پست کافر را در دوزخ با وضع کافر در دنیا قیاس نمایی، خواهی فهمید که دنیای مؤمن نسبت به آخرتش، زندان است و دنیای کافر نسبت به آخرتش، بهشت می‌باشد.”5

(برگرفته از کتاب”نگاهی بر زندگی امام حسن (علیه السلام)”،‌تالیف: “حجه الاسلام محمد محمدی اشتهاردی”)

پاورقی ها:

  1. 1- این عبارت در قرآن بیش از چهل بار تکرار شده است.
  2. 2- امالی شیخ صدوق، صفحه 178-179
  3. 3- “یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد …” (سوره اعراف، آیه 131)
  4. 4- تفسیر عیاشی، جلد 2، صفحه 14
  5. 5- اقتباس از کتاب الفصول المهمه، صفحه 138