«وظیفۀ فراموش شده»

«وظیفۀ فراموش شده»

فهرست مطالب

“امر به معروف و نهی از منکر راه انبیاء و روش صالحان و فریضه ای بزرگ است که سایر واجبات به آن پایداری می‌یابند،… کسب و کارها حلال می‌گردند و حقوق مردم به آنها بازگردانده می‌شود و زمین آباد می‌شود … و امور سامان می‌یابند.”[note]1- “ان الامر بالمعروف و النهی عن المنکر سبیل الانبیا و منهاج الصلحاء فریضه عظیمه بها تقام الفرائض…تحل المکاسب و ترد المظالم و تعمر الارض…و یستقیم الأمر” (الکافی، جلد 5، صفحه 55 و 56)[/note]

امام باقر (علیه السلام)

هر کاری را که دین و عقل نیکو بشناسند، معروف است. منکَر نیز چیزی است که بر پایه نقل (کلام پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام)) و عقل زشت و ناپسند باشد. بنابراین، همه واجبات و مستحبات معروف‌اند و امر به معروف، فرمان دادن به دیگران در محور واجبات و مستحبات است و نهی از منکر، بازداشتن دیگران از کارهایی است که نزد نقل و عقل ناپسند باشد و آنها محرمات و مکروهات هستند.

اگر همه نسبت به انجام اعمال خود و دیگران حساس باشند و به خود و دیگران در انجام کارهای خیر و نهی از کارهای بد متذکر شوند، به حقیقت بسیاری از حقوق از دست‌رفته به صاحبان شان باز می‌گردد و جامعه از وجود بدی‌ها پاک و خیر و نیکی فراگیر می‌شود و به فرموده امام (علیه السلام) زمین آباد و امور مردم سامان می‌یابد.

از همین روست که امر به معروف و نهی از منکر از اصلی‌ترین ارزش‌های دینی است و به نقل قرآن کریم حضرت ختمی نبوت (صلی الله علیه و آله و سلم) در کتاب‌های تورات و انجیل به امرکننده به معروف و نهی کننده از منکر معرفی شد [note]2- سوره اعراف، آیه 157.[/note]و نیز طبق نقل قرآن کریم، لقمان به پسرش فرمود: “ای پسر من! نماز را به پا دار و به کار شایسته فرمان ده و از کار ناشایست نهی کن …”[note]3- “یَابُنَىَّ‏ أَقِمِ الصَّلَوهَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنکَرِ…”‏ (سوره لقمان، آیه 17)[/note]

لذا امر به معروف و نهی از منکر از مهم‌ترین وظایف مؤمنان و بارزترین ویژگی جامعه اسلامی است، زیرا خدای متعال می‌فرماید: “و باید از میان شما گروهی باشند که مردم را به نیکی فراخوانند و آنان را به کار پسندیده وا دارند و از کار زشت و نکوهیده نهی کنند…”[note]4- “وَ لْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلىَ الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَر‏…” (سوره آل عمران، آیه 104)[/note]و  [note]5- امر به معروف و نهی منکر دو مرحله دارد: یکى مرحله فردى که هر کس موظف است به تنهایى ناظر اعمال دیگران باشد، و دیگرى مرحله دسته جمعى که امتى موظفند براى پایان دادن به نابسامانی هاى اجتماع دست به دست هم بدهند و با یکدیگر تشریک مساعى کنند. قسمت اول وظیفه عموم مردم است‏. قسمت دوم شکل واجب کفایى بخود مى‏گیرد و چون جنبه دسته جمعى دارد و شعاع قدرت آن وسیع و طبعا از شئون حکومت اسلامى محسوب مى‏شود. این آیه ناظر بر مرحله دوم این وظیفه است.[/note]”شما بهترین امتى هستید که [براى اصلاح جوامع انسانى‏] پدیدار شده ‏اید، امر به معروف و نهی از منکر می‌کنید و به خدا ایمان دارید …”[note]6- “کُنتُمْ خَیْرَ أُمَّهٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِالله‏…” (سوره آل عمران، آیه 110)[/note]

در همین رابطه امام باقر (علیه السلام) در بیانی دیگر امر به معروف و نهى از منکر را مورد نصرت و رحمت خدا معرفی می‌نماید و ترک‌کننده و کوچک‌شمارنده این فریضه را به دور از رحمت خداوند معرفی می‌نمایند.[note]7- وسائل‌الشیعه، جلد۱۶، صفحه۱۲۴.[/note]

آری مسلمین برای بهره‌مندی از نصرت و رحمت الهی و آباد شدن دنیا و آخرتشان باید در احیای این وظیفه فراموش‌ شده بکوشند تا خدای‌ نکرده مورد عقاب الهی و دوری از رحمت پروردگار قرار نگیرند و جامعه‌ای به سامان و زندگی آسوده‌ای داشته باشند.

)برگرفته از کتاب ” مفاتیح الحیاه”، تألیف: “آیت الله جوادی آملی” (با تلخیص و اضافات))

پاورقی‌ها:

مطالب مرتبط:
الگوهای من
  • زندگــی پیشــوایــان
  • یـــاران پیشــوایــان
  • دیگر بزرگــان
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
باورهای من
  • زندگــی پیشــوایــان
  • یـــاران پیشــوایــان
  • دیگر بزرگــان
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
  • خـــداوند
  • خلقـــت
  • پیـــامبران
  • نمـــــاز
  • حـــج
  • امــــر بــه معـــروف
  • قیـــامت
  • مـــرگ
  • بــــرزخ
  • بهشت
جستجو کنید
همیاری خیرخواهانه شما

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات مرتبط
Ali ibn Abi Talib

Ali ibn Abi Talib

A part of Ali ibn Abi Talib (as)’s last will to his sons Hassan (as) and Hussain (as) after the attempt on his life by a stab from Ibn Muljam: “My advice to you is to be conscious of God. Do not yearn for this world, even though it may run after you. Do not […]

that night

that night

The verses of chapter 96 of the Quran apparently show that the Night of Ordainment or Power (Laylatul Qadr) was not specifically restricted to the time of the descent of the Quran and the period of the call of the Messenger of Islam, but rather that it repeats annually until the end of this world. […]

oh Gad …

oh Gad …

Ali ibn Hussain’s (as) prayer for the month of Ramadan: “…Give us success in this month to tighten our bonds of kin with devotion and gifts, attend to our neighbors with bestowal and giving, rid our possessions from claims, and purify them through paying the alms; (Give us success to) go back to him who […]