زندگی امروز مملو از تلاطمات و اتفاقات ریز و درشت است. کمتر کسی است که در تمامی حوزه‌های زندگی خبره باشد و آگاهی فراگیر داشته باشد. در این شرایط، یکی از توصیه‌های مؤکد اهل بیت (علیهم السلام) به شیعیان، بهره‌مندی از گوهر ارزشمند مشورت است که همچون طلا هیچ‌گاه از ارزش آن کاسته نمی‌شود. مشورت کردن با افراد عاقل، آزموده، خیرخواه و پرهیزکار و مشورت‌پذیری از ایشان، موجب خیر و برکت و یکی از ارکان موفقیت در زندگی است.1 امام صادق (علیه السلام) در این زمینه می‌فرمایند: “هیچ تکیه‌گاهی مطمئن‌تر و موثّق‌تر از مشاوره نیست.”2 و 3

خداوند نیز در قرآن کریم هنگام ذکر اوصاف مؤمنان، بیان می‌دارد: “و در انجام کارها با یکدیگر مشورت می‌کنند.”4

متأسفانه دیده می‌شود که افراد زیادی به دلیل غفلت از مشورت و عدم مشاوره، گرفتار مشکلات، ضررها و معضلات پیچیده‌ای می‌شوند که شاید با یک مشورت ساده اساسا از ابتدا رخ نمی‌دادند. امام صادق (علیه السلام) در بیانی دیگر می‌فرمایند: “کسی که مشورت کند، هلاک نمی‌شود.”5

ارزش مشورت آنقدر بالاست که امام صادق (علیه السلام) به نقل از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) فرمودند: “نظر خواستن از فرد عاقل خیرخواه، باعث برکت است و هدایت و توفیقی است از جانب خ6

پاورقی‌ها:

  1. 1- امام صادق (علیه السلام): “در کارهای خود – که از نظر دین نیز جایز باشد – با کسی مشورت کن که در او پنج خصلت باشد. عقل و بردباری و آزمودگی و خیرخواهی و پرهیزکاری.” (مصباح الشریعه، صفحه 152 – بحار الانوار، جلد 72، صفحه 103)
  2. 2- کافی، جلد 2، صفحه 8
  3. 3- بدیهی است این موضوع تناقضی با توکل و تکیه‌گاه بودن خداوند ندارد، بلکه فرد باید پس از مشورت و اندیشیدن تمهیدات لازم در کارها در نهایت به خداوند توکل کند.
  4. 4- قرآن کریم، سوره شوری، آیه 38
  5. 5- محاسن، صفحه 601، بحار الانوار، جلد72، صفحه 101
  6. 6- محاسن، صفحه 602،وسائل الشیعه، جلد، 12، صفحه 42