در مکتب امام علی (علیه السلام)
  1. Home
  2. »
  3. امیرالمومنین امام علی (علیه السلام)
  4. »
  5. در مکتب امام علی (علیه السلام)

در مکتب امام علی (علیه السلام)

فهرست مطالب

وفای به عهد و پایبندی به تعهدات از نظر اسلام از عالی‌ترین فضایل انسانی است. قرآن کریم و آثار ائمه معصومین (علیهم السلام) حاکی از این است که وفای به عهد، یکی از شرایط اساسی “ایمان” محسوب می‌شود و تخطی از آن در حکم بی‌دینی و بی‌ایمانی است.

این اصل در محدوده روابط داخلی مسلمانان با یکدیگر خلاصه نمی‌شود، بلکه مسلمین موظفند در برابر بیگانگان و کفار نیز این اصل را رعایت نمایند. حقوقدانان جهان یکی از مباحث عمده را مبحث “معاهدات” قرار داده اند و معتقدند که ایجاد تعهدات بین المللی در رواج حس تفاهم و مسالمت جویی و صلح طلبی مفید و لازم می‌باشد. بر همین مبنا رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز در دوران رسالتش معاهداتی را با مشرکان، مسیحیان نجران، اهل کتاب و قبایل عرب امضا کرده است.

نمونه‌ای از توصیه اولیای دین درباره وفای به عهد را می توان در فرمان امیرالمومنین به فرماندارشان در مصر – مالک اشتر نخعی- یافت. امیرالمومنین اگرچه در این نامه مالک اشتر را خطاب قرار داده‌اند، اما واقعیت آن است که تمام انسانها، در تمام مکانها و زمانها مخاطب این پیمان هستند. در عهد نامه مالک اشتر فشرده‌ای از نظریات و افکار و اندیشه‌های جهانتاب علی (علیه السلام) به چنان صورت دقیق و عمیقی بیان شده است که می‌توان گفت در آن تکلیف تمامی افراد بشر چه به عنوان یک بنده و مخلوق در برابر پروردگار، چه به عنوان یک انسان در جامعه، چه به عنوان حاکمی که مسؤول اجرای احکام اسلامی است و چه به عنوان فردی که تحت حمایت قوانین نجات بخش اسلام زندگی می‌کند، به وضوح و دقت روشن شده است. حال که اهمیت این سفارشات قدری روشنتر شد، چه نیکوست تا در آستانه شهادت ایشان اندکی در قسمتی از این عهدنامه درباره وفای به عهد بیشتر تأمل کنیم:

” اگر پیمانى بین تو و دشمنت‏ بسته شد، و یا تعهد پناه دادن ‏را به او دادى، جامه وفا را برعهد خویش بپوشان، و تعهدات خود را محترم ‏بشمار! و جان خود را سپر تعهدات خویش قرارده! زیرا هیچ یک از فرائض الهى‏ نیست که همچون وفاى به عهد و پیمان، مردم جهان با تمام اختلافاتى که دارند، نسبت‏ به آن این چنین اتفاق نظر داشته باشند. حتى مشرکان زمان جاهلیت، علاوه ‏برمسلمانان، آن را مراعات می‌کردند. چرا که عواقب پیمان شکنى را آزموده‏ بودند. بنابر این هرگز پیمان شکنى مکن، و در عهد خود خیانت روا مدار، و دشمنت را مفریب، زیرا غیر از شخص جاهل و شقى، کسى گستاخى بر خداوند را روا نمی‌دارد. خداوند عهد و پیمانى را که با نام او منعقد می‌شود با رحمت‏ خود مایه آسایش بندگان، و حریم امنى برایشان قرار داده تا به آن پناه برند. و براى انجام کارهاى خود به جوار او متمسک می‌شوند. بنابر این، فساد، خیانت و فریب، در عهد و پیمان راه ندارد، هرگز پیمانى را مبند که در تعبیرات‏ آن جاى گفتگو باقى بماند، و بعد از تأکید و عبارات محکم، عبارات سست‏ و قابل توجیه به کار مبر (که اثر آنرا خنثى می‌کند). هرگز قرار گرفتن در تنگنا به خاطر الزامهاى الهى پیمانها، نباید تو را وادار سازد که براى فسخ آن از راه ناحق‏ اقدام کنى، زیرا شکیبایى تو در تنگناى پیمانها که امید گشایش و پیروزى درعاقبت آن را دارى، بهتر است از پیمان شکنى و خیانتى که از مجازات آن می‌ترسى؛ همان شکستن پیمانی که موجب مسؤولیتى از ناحیه خداوند می‌گردد که نه در دنیا و نه‏ در آخرت نتوانى پاسخ گوى آن باشى.”

قسمتی از عهدنامه مالک اشتر، نهج البلاغه، نامه شماره 53

«برگرفته از کتاب آئین کشورداری از دیدگاه امام علی (علیه السلام)، تألیف آیت الله العظمی فاضل لنکرانی»

 

 

مطالب مرتبط:
الگوهای من
  • زندگــی پیشــوایــان
  • یـــاران پیشــوایــان
  • دیگر بزرگــان
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
باورهای من
  • زندگــی پیشــوایــان
  • یـــاران پیشــوایــان
  • دیگر بزرگــان
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
  • خـــداوند
  • خلقـــت
  • پیـــامبران
  • نمـــــاز
  • حـــج
  • امــــر بــه معـــروف
  • قیـــامت
  • مـــرگ
  • بــــرزخ
  • بهشت
جستجو کنید
همیاری خیرخواهانه شما

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات مرتبط
Ali ibn Abi Talib

Ali ibn Abi Talib

A part of Ali ibn Abi Talib (as)’s last will to his sons Hassan (as) and Hussain (as) after the attempt on his life by a stab from Ibn Muljam: “My advice to you is to be conscious of God. Do not yearn for this world, even though it may run after you. Do not […]

that night

that night

The verses of chapter 96 of the Quran apparently show that the Night of Ordainment or Power (Laylatul Qadr) was not specifically restricted to the time of the descent of the Quran and the period of the call of the Messenger of Islam, but rather that it repeats annually until the end of this world. […]

oh Gad …

oh Gad …

Ali ibn Hussain’s (as) prayer for the month of Ramadan: “…Give us success in this month to tighten our bonds of kin with devotion and gifts, attend to our neighbors with bestowal and giving, rid our possessions from claims, and purify them through paying the alms; (Give us success to) go back to him who […]