از عواملى که در سعادت انسان مؤثر و پشتوانه‌ی تصمیمگیرى نیکوست، سادگى زندگى و دورى انسان از قید و بندهاى اسارت‌آفرین مادی است. چه بسیارند وسایل و ابزارى که به ظاهر عامل رونق زندگى به حساب مىآیند ولى در نهایت فکر و اندیشه را براى تهیه و حفظش مشغول مىدارند. زرق و برق ها در مواردى بلاى جانند و انسان را به پاسبانى و خدمتکارى خود مىخوانند.
اصل این است که ابزار زندگى در اختیار و در خدمت انسان در جهت تعالی روح و اندیشه باشد، نه انسان در خدمت ابزار. اتوموبیل یا بقیه لوازم زندگی باید مایه‌ی راحت و رشد ما باشند و نه ما در خدمت این ابزارهای زندگی.
فاطمه (سلام الله علیها) در طول حیات نورانی خود، به خصوص در زندگی مشترک با على (علیه السلام) این چنین بود. این خانواده، خود را از بند قیود مادى رهانیده بودند و بنده و برده ابزار زندگى نشدند.
خانه‌ی فاطمه (سلام الله علیها) از نظر ظاهر و از دید وسایل و ابزار، (حتی با استاندارهای زمان خود) خانه‌ی محرومى است و در آن چند وسیله‌ی ساده به چشم مىخورد. زیر اندازی از پوست گوسفند، بالشی از لیف خرما، مشک آب، الک، حوله و ظرف[note]1- أعیان الشیعه، جلد 2، صفحه 287[/note] که در حد رفع ضرورتهاى اساسى تهیه شده‌اند.
آنها مىتوانستند براى خود خانه و وسایل اشرافى تهیه کنند ولى تکیهگاهشان را آرمان الهى قرار دادند نه اشرافیت مادى. در این خانه، زن و شوهر براى وصول به منتهاى اوج رشد خود زندگى کردند در حالیکه حتى لباسشان وصلهدار بود.[note]2- الدروع الواقیه، صفحه 74[/note] خانه از شرایط عادى هم محدودتر بود ولى همتها، بلند و اندیشهها در کمال بود. توقع زن از شوهر محدود و حیا مانع آن می‌شد از همسر چیزى بطلبد. او در پاسخ همسرش علی (علیه السلام) که از او می‌خواست تا چیزی از وی طلب کند، می‌فرمود: “من از خداى خود شرم دارم که از تو چیزى را در خواست نمایم و تو توان تهیه‌ی آن را نداشته باشى.”[note]3- إنّى لا سْتَحى مِنْ إلهى انْ اکَلِّفَ نَفْسَکَ مالاتَقْدِرُ عَلَیْهِ (تفسیر فرات کوفی، صفحه 83)[/note]
این چنین است که از پس قرون، این خانه نه به خاطر زرق و برق مادی آن، بلکه به خاطر بلندی ایمان و شرافت ساکنانش هنوز می‌درخشد و فاطمه (سلام الله علیها) الگویی تام و تمام گردیده است…
(برگرفته از کتاب “در مکتب فاطمه”، تألیف: ” دکتر علی قائمی ” (با تلخیص و اضافات))
1396/12/18
پاورقی‌ها:
